Δευτέρα 6 Ιουλίου 2015

ολιγόλεκτα

Στην καρδιά του λουλουδιού
θα αφήσω μιαν ανάσα...
Κι όταν πας να το μυρίσεις
ολόδική σου θα γίνω.

*
Στους λεπτούς στήμονες απόθεσα
τις πιο ακριβές μου λέξεις
λεπτοδουλεμένες στο εργαστήριο
της ψυχής
Κι ήταν τόσο μαγικές:
"Ομορφιά σε προσμένω"

Έλαβαν μέρος στο δρώμενο "Ολιγόλεκτα" της Μαρίας Ν
στη σελίδας που διαθέτει: "Μια ματιά στον ήλιο με τα γιορτινά"
όπου όλες οι συμμετοχές διακρίνονταν από μια λυρική πλούσια
κι ευφάνταστη λακωνικότητα!

19 σχόλια:

ΑνώνυμοςΙουλίου 06, 2015 8:20 μ.μ.
Καλησπέρα Ελένη!! Μπράβο κι εσένα!! Πολύ όμορφες οι συμμετοχές σου!! Δεν χορταίνω να διαβάζω όλων τα ολιγόλεκτα κάθε φορά!!
Λάτρεψα το πρώτο σου ιδιαίτερα, το ψήφισα νομίζω!!
Καλή κι εμπνευσμένη συνέχεια εύχομαι!!
Φιλιά!! Μαριλένα
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
Ariadni St.Ιουλίου 06, 2015 9:37 μ.μ.
Τα αγαπώ τα ολιγόλεκτα!
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
Κική ΚωνσταντίνουΙουλίου 07, 2015 10:58 π.μ.
τελεια ολα! συγχαρητηρια!
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
syros2jsΙουλίου 07, 2015 2:09 μ.μ.
Τί όμορφο! Πολύ γλυκό και τρυφερό!
Μπράβο, κορίτσι μου!
ΣΣΣΣΣΣΜΟΥΤΣ πολλά!
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
Μαρία ΚανελλάκηΙουλίου 08, 2015 12:01 π.μ.
Αυτό το εργαστήριο της ψυχής σου... τι μαγεία παράγει;
Συγχαρητήρια Ελένη μας!
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
Ινώ skiathosΙουλίου 08, 2015 1:02 π.μ.
Ελενίτσα μου, αυτά τα ολιγόλεκτα τα ψήφισα και τα δύο!!!!
Τι περισσότερο να πω; Είμαι τόσο χαρούμενη!!!!!
Μα τέτοια σύμπτωση;

ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
ANNA FLOΙουλίου 08, 2015 7:18 μ.μ.
Λίγες λέξεις με τόσα νοήματα!!!
Στους λεπτούς στήμονες απόθεσα
τις πιο ακριβές μου λέξεις
λεπτοδουλεμένες στο εργαστήριο
της ψυχής
Κι ήταν τόσο μαγικές:
"Ομορφιά σε προσμένω"
Θαυμάσιο!
Καλησπέρα Ελένη μου
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
Μαρία ΝικολάουΙουλίου 09, 2015 11:56 π.μ.
Ελένη μου σ΄ευχαριστώ για όλα.
Σε φιλώ... να ΄σαι πάντα καλά!
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
ποιώ - ελένη Ιουλίου 09, 2015 12:06 μ.μ.
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
MemariaΙουλίου 18, 2015 12:56 μ.μ.
Αποκαλύπτεις πολλά, ανακαλύπτουμε πολλά ακόμα και με λίγα λόγια σου!
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις
ποιώ - ελένη Ιουλίου 18, 2015 6:15 μ.μ.
Μαράκι μου σ' ευχαριστώ
Όντως η συμπύκνωση των μικρών φορμών
μας αποκαλύπτει πολλά μυστικά...

Σε φιλώ
ΑπάντησηΔιαγραφή
Απαντήσεις

Προσθήκη σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

να γιατί σ' αγαπάω ακόμα....(20 + 2 λόγοι)

Σ' αγαπάω γιατί κάποιον Μάρτη

Πριν φύγεις απόσπασες απ΄την καρδιά μου

Ένα βαρύ συρματόσκοινο!

Σ' αγαπάω γιατί μ' αυτό το συρματόσκοινο έπλεξες

Σφεντόνες και μικρές τουλίπες

Που ακόμα κρατώ!

Σ' αγαπάω γιατί ξεχειμώνιασες

Στα γόνατά μου δουλεύοντας

Τα υφαντά της ποίησης με χέρια που κλαίγαν!

Σ' αγαπάω γιατί μ' αυτά τα υφαντά

Κοιμάμαι τις νύχτες χωρίς εφιάλτες

Κομίζοντας πετράδια στην αυγή!

Σ' αγαπάω γιατί μες στο μεσοχείμωνο

Μου χάρισες ένα δεμάτι στάχυα

Απ' τους τους σιτοβολώνες του ήλιου!

Σ' αγαπάω γιατί με αυτούς τους σπόρους

-Που το δεμάτι έκρυβε-

Ένα κόσμημα έφτιαξα ακριβό

Εκεί να ακουμπώ τις προσευχές μου!

Σ' αγαπάω γιατί καθώς άργησα

Ένα βράδυ με περίμενε κοχλαστή

Μια σούπα με υλικά του βουνού!

Σ' αγαπάω γιατί μ' αυτά τα υλικά

Ταΐζω αξημέρωτα τους σπουργίτες

Κι άπειρα σου στέλνω φιλήματα!

Σ' αγαπάω γιατί ήσουν σιδηρουργός

Κι έφτιαχνες φεγγάρια τρίαινες κι αγκίστρια

Κι ήταν σαν να μαστόρευες τις πύλες των νεκρών!

Σ' αγαπάω γιατί αυτά τα φεγγάρια

Αποβραδίς τα κλείνω στο πηγάδι

Νιούτσικα στον αιώνα να γερνούν!

Σ' αγαπάω γιατί έμπαινες στις καλαμιές

Να στεριώσεις τις φωλιές των σπίνων

Χωρίς τον παραμικρό θόρυβο!

Σ' αγαπάω γιατί όλοι οι κελαηδισμοί

Φέρνουν στο νου μου

Τα φτερωτά σου χέρια σαν μιλούσαν!

Σ' αγαπάω γιατί τα πιο πολλά απογεύματα

Του Γενάρη φύτευες ίριδες στον κήπο

Για να φωταγωγήσεις της σκοτεινιάς το κενό!

Σ' αγαπάω γιατί αυτές τις ίριδες

Αποξηραμένες τις κρατώ στο μαξιλάρι

Και μαζί τους συνομιλώ συνεπαρμένη!

Σ' αγαπάω γιατί μπάλωσες

Την τρύπια μπάλα του σκύλου μας

Με του ουράνιου τόξου τα νήματα!

Σ' αγαπάω γιατί αυτή η μπάλα

Είναι το σωσίβιο μου σαν ξανοίγομαι

Στης αγάπης τη μαύρη τρύπα!

Σ' αγαπάω γιατί καθώς τίναζες τα σεντόνια

Είδα μια ξεχασμένη Αφροδίτη

Να αναδύεται μέσα από τους παφλασμούς!

Σ' αγαπάω γιατί αυτά τα σεντόνια τ' απομεσήμερα

Γλάρων γίνονται κατοικίες κι αποστατούν!

Σ' αγαπάω γιατί καθώς ξεμάκραινε το καράβι

Είδα στην πλώρη του σκοτωμένο το όνομά σου!

Σ' αγαπάω γιατί αυτά τα καράβια

Αν και μακρινά μου τάζουν ταξίδια

Αγκυροβολημένα σκουριάζουν στην εταζέρα!

Σ' αγαπάω γιατί καθώς βάδιζες πάνω στα κύματα

Ανέβαιναν άυπνοι οι βυθοί να σε κουρσέψουν!

Σ' αγαπάω γιατί με τις ακμές των κυμάτων

Στις αρχαίες κολόνες συμμετρικές χαράζω πορείες!

ποιώ - ελένη (Ελένη Γιαννάκαρη)

εικοσιτετράωρος εφιάλτης

Ξέφυγε τελικά Σίγουρα ξέφυγε Κοντανάσαινε Τα πόδια της έτρεμαν
Ψυχή πουθενά Τρεις η ώρα τα ξημερώματα Το γλέντι η μουσική
το πέρασμα του ποταμού ο σπασμένος τροχός Έμειναν όλα πίσω
Το χαρτάκι της πρόσκλησης τσαλακωμένο ή μάλλον μουλιασμένο
στον ιδρώτα του πανικού
Ένα άστρο ξαφνικά ξέφυγε από του ουρανού την αυλαία Που καιρός
για ξόρκια κι ευχές
Σκιά έγινε Ένα μπεγλέρι σκορπισμένο στα σκαλοπάτια
Θυμήθηκε την προγιαγιά της Αγαπούσε πολύ τα μπεγλέρια και τους
χαρταετούς Είχε κίτρινα απ' τον καπνό δάχτυλα κι ασβέστωνε κάθε
Πάσχα τη μάντρα του κοιμητηρίου κι ας μην προσδοκούσε ποτέ
ανάσταση στη ζωή της Φτώχεια και Προσφυγιά κι η Πατρίδα
χαραγμένη στη χρυσή καδένα να δακρύζει
Ξέφυγε τελικά Όσο έφτανε το μάτι -παρά το σκότος- καμιά φιγούρα
κανένας ίσκιος δεν την ακολουθούσε
Χάιδεψε το αριστερό της πόδι στο ύψος του γόνατου Με τις βροχές
πονούσε Σταμάτησε να τρέχει Φάνηκαν τα πρώτα σπίτια με τους
εσωτερικούς κήπους
Ίσως αν χτυπούσε μια πόρτα να της άνοιγαν Ας μην της παραχωρούσαν
μια ζεστή θέση να κοιμηθεί Αυτή τους κήπους θα διάλεγε τα παγκάκια
με την αγαπημένη τους φλυαρία το χώμα που μοσχοβολά πρωτεϊκά
αρώματα!
Θα το αποτολμούσε!
Αν της έδιναν -θα το ζητούσε- ένα σκοινί θα έδενε μια κούνια Ένα
δέντρο θα υπήρχε Πως αλλιώς; Όλοι οι κήποι έχουν δέντρα Έστω μια
ταπεινή κουτσουπιά
Ωραία με μωβ - βυσσινιά λουλούδια Γιατί βυσσινιά είναι τα λουλούδια
που πενθούν
Θα το αποτολμούσε Έφτανε άλλωστε στο πρώτο σπίτι
Είχε ροζ παραθυρόφυλλα και μια εξώπορτα με σκαλιστά αραβουργήματα
Φεγγίτες κωνικούς και υπέρθυρα με δυο σειρές από ερωτιδείς
Θα πλάγιαζε στην χλόη Ένα μερμηγκάκι ένα σκαθαράκι θα την
συμπονούσαν Ο χάρτης του κόρφου της να ημερέψει Δρόμους ν' ανοίξει
Τους βημάτισε παλιά αυτούς τους δρόμους Απρόσκοπτη πορεία Χρόνια
πριν - όταν κάποιος της χρέωσε τη φιλαυτία του - έστρεψε τα μάτια στη
γαλήνη της γης στη μοναδική της ασφαλή μήτρα
Κι απόψε εκεί θα κατέφευγε σαν ορφανό μωρό που πεινάει στοργή
Να ασβεστώσει σαν την προγιαγιά της τα μικρά πετραδάκια του
σιντριβανιού
Να ανάψει ένα σέρτικο τσιγάρο να καεί το πρόσωπο του εφιάλτη που
την έβαλε στο κυνήγι αχάραγα
Θα το αποτολμούσε!
Μην ξεχάσει να συστηθεί Μην την πουν κι αγενή:
Μαρία όπως όλες οι μοιραίες Μαρίες του κόσμου τούτου
Ήδη μιλούσε με τους κήπους κι ας ξαστόχησε στα λόγια κι ας
έκλεισαν με πάταγο οι σύρτες πριν το ξημέρωμα...

Ελένη Γιαννάκαρη (ποιώ - ελένη)

ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

Μια τέτοια μέρα είναι ωραία για να πεθάνεις

Όμορφα κι όρθιος σε δημόσια θέα
Με λένε Παύλο Φύσσα από τον Περαία
Έλληνας μ’ ό,τι συνάδει αυτό -όχι μια σημαία, μελανοχίτωνας γόνος του Αχιλλέα και του Καραϊσκάκη-
Κι αν ξέρω κάτι είναι πως γεννήθηκα ήδη
με δυο καταδίκες βαριές πάνω στην πλάτη
Δυο φτερά από γέννα πάνω στο σώμα μου ραμμένα
που δυστυχώς φτερουγίζουν μόνο μέσ’ απ’ την πένα
και κάνουν γύρω μου να μοιάζουν μάταια
ειδικά όσα θυσιάστηκαν για μένα...

Μα,
Δεν θυσιάζω τίποτα που θυσιάζεται
Δεν θυσιάζομαι για όποιον θυσιάζει
Μάλλον θα φταίει που τα πάντα ασπάζομαι
Ίσως να φταίει η επόμενη μέρα που πλησιάζει
Γι αυτό σου λέω, όλα καλά ηρέμησε
τα ζόρια σου, τα ζόρια μου
Κοίτα ψηλά τ’ αστέρια
Απόψε μοιάζουν να ’ναι τόσο φωτεινά
Το θέμα είναι να παίζεις τη μπάλα σωστά στα χέρια

Τραβάει ο καθένας μάγκα μου τα ζόρια του
και κουβαλάει το δικό του το σταυρό
Τί με ρωτάς πώς περνώ, τι να σου πω;
Δόξα τα λεφτά, έχουμε θεό...

Killa P (Παύλου Φύσσα), «Ζόρια» («Ηλιοκαψίματα», 2012)

Ο άγνωστος

ΡΑΣΑ ΛΙΒΑΔΑ [Раша Ливада]

1948-2007

1. Ποιος εμπέδωνε την τέχνη-της-μνήμης:

Και έμεινε στη λησμονιά;

2. Ποιος ίδρυσε πατρίδα και νόμο:
Και καταδικάστηκε σε πατρίδα βάσει νόμου;

3. Ποιος γέννησε με λυγμούς γράμματα και γλώσσες:
Και λούστηκε κατάρες και βρισιές;

4. Ποιος αναγνώρισε στους κυβερνήτες την Ελεημοσύνη:
Ενώ εκείνοι στο δικό του πρόσωπο τον αλήτη;

5. Ποιος δεν σκέφτεται την αγχόνη στον λαιμό του:
Οταν εμφανιστεί κομήτης;

6. Ποιος τοποθέτησε-τις-γυναίκες τόσο ψηλά:
Ωστε να μην μπορούν να κατεβούν;

7. Ποιος έστειλε την κάθε πέτρα στ' άστρα:
Και έμεινε δίχως στέγη;

8. Ποιος έβαζε-φωτιές σε ξένες καρδιές:
Και έγινε ο ίδιος πάγος;

9. Ποιος επινόησε το πρόσωπο-του-Κυρίου:
Μα πεθαίνει όταν το δει;

10. Ποιος ρούφηξε όλο το σεληνόφως από τον Δούναβη:
Και δεν ξεδίψασε;

καρτερώντας τη τραμουντάνα

Φιογκάκια και κορδελίτσες θέλει το συναίσθημα.
Και κλωναράκια από λεβάντα κι αγριομέντα.
Μια χούφτα ξεραμένα ροδοπέταλα κι ένα ποτήρι με ρακή.
Μπλε και κίτρινες πινελιές απάνω στον καμβά τού κόσμου θέλει.
Χνώτο ζεστό και κόρφο με μυρουδιά από γαρίφαλα.
Και σάρκα θέλει, απαλή σαν το μετάξι το κινέζικο.
Θέλει και χάδι στιβαρό τη μια και τρυφερό την άλλη.
Κι απάνω στο αποκορύφωμα της αγκαλιάς
άρωμα χίλιων γιασεμιών και κρίνων θέλει.
Για να υπάρχει το συναίσθημα.
Για να θεριεύει.
Του ουρανού το μωβ σαν πέφτει προς το λιόγερμα
κι εκείνο το βαθύ το πράσινο της θάλασσας
την ώρα που εγκαταλείπει τη γαλήνη κι αρχινάει ν' ανταριάζει.
Το χρυσαφί τής αμμουδιάς και
το πορτοκαλί των ανατολικών ανέμων.
Θέλει και φλούδα λεύκας και κανέλα και ξύσμα τού πορτοκαλιού.
Για να αντρειεύει το συναίσθημα.
Για να ψηλώνει.
Θέλει τη ζέστα των ματιών, το ουρλιαχτό τού λύκου,
το θρόισμα της καστανιάς, το σπάθισμα του αγέρα.
Αποζητάει της βροχής το ράπισμα στο τζάμι.
Τον κεραυνό, την αστραπή, τις σπίθες απ' το τζάκι.
Αιθέριο λάδι φοινικιάς και μίσχο από γαρδένια
και φρεσκαδούρα από μηλιά κι από κεράσια χρώμα.
Για να γιορτάζει το συναίσθημα.
Για να φουντώνει.
Θέλει του χρόνου αντοχή και του καιρού απάγκιο
κι απόσταγμα από πηγή στα έλατα κρυμμένη.
Αναλαμπή των αστεριών, του φεγγαριού λυχνάρι,
του ήλιου το λαμπάδιασμα, τη φλόγα τού κεριού.
Θέλει και νότες γυάλινες, κρυστάλλινες σιωπές
κι απάνωθέ του εφτά κρουνοί να ραίνουνε με μύρο
αράδες λόγια, μουσικές και δάκρυα κι ευχές.
Για να απλώνει το συναίσθημα.
Για να στεριώνει.

ασάλευτος τιμονιέρης

άτιτλο (ίσως "ειδωλολατρία")

έτσι\ ξανά \ ενΘέτως \

το πιπέρι Καππαδοκίας \

καίει με εκχύλισμα γλυκόζης

τη ρίζα ενός δέντρου στον Βορρά

\με τα κλαδιά προσκυνητές

στο Αιγαίο\

απ’ τον παράδρομο στην άκρη της πόλης

\\που τα πουλιά κελαηδούν στη νοηματική\\

περνώ με ακυρωμένο εισιτήριο\ παίζοντας

τα ψιλά στην τσέπη \ μιλώντας

με τα ακροκέραμα \ κουβέντες σέρτικες \

για απαντήσεις σε ερωτήματα του ιλίγγου

ούτε παράθυρο \ ούτε πόρτα \

το είδωλό σου στον καθρέφτη \ μόνο \

σε παίζει στην ψευδαίσθηση του ελέγχου\

με διαγωγή που ευωδιάζει πεπόνι

και αλμυρίζει \φέτος \

έξω \ στο δρόμο \ ένα κομβόι τρίκυκλων

διαιωνίζει Καντρίλιες από Φα \\ εμμονές \\

μέχρι να ανοίξεις το συρτάρι \ με τις κίτρινες

φωτογραφίες και τις παρτιτούρες απ’ τη Σύρο

Οδυσσέας Ξένος

Στους βράχους

Ξεκίναγε μια ανηφόρα από την ακροθαλασσιά

Ήταν γι’ακροβασίες σε θρύψαλα από βράχους

Ήταν για να πληγωθείς άγρια

Όταν την κατέβαινες σε κύλαγε σ'ένα στόμα

που έλιωναν μέσα του τρικυμισμένα ρεμπέτικα

Μερικά απ'αυτά κομμάτια σοκολάτας

μαλάκωναν τις κλειδώσεις

Κι άλλα ατσαλόσυρμα στα δόντια

σ'έσωζαν πριν το χαμό σου

Αλλά έφτιαχναν κάτι πληγές από κείνες

που ποτέ δεν κλείνουν

τις έχεις για πάντα στις χορδές

στη γλώσσα στα χείλια

Κάθε που πας ν'αρθρώσεις

μια συλλαβή από το τραγούδι

να πονάς σαν να γεννιέσαι δεύτερη φορά

Τα τριζόνια τα ψάρια τα πουλιά

ιεροφάντες που μεγαλώνουν στη μήτρα της νύχτας

Αποσιωπούν το ζύγιασμα

Ό,τι στάθηκε όρθιο μετά την αγάπη

ήταν εκείνο που μας πήγε ένα μονοπάτι πιο πέρα

Μια ανεπαίσθητη χαραγή ανάμεσα σε μνημεία

Βόσπορους και Φρίκες

Όρθρος-πρωινή ελεημοσύνη

σε αδικημένους ήρωες ποιημάτων

που ποτέ δεν θα πάρουν τη θέση τους

στην αληθινή ζωή

Μένεις μόνος άφωνος με γυρτούς ώμους

βαρείς από προσμονή απελπισίας

Κοιτάς από μακριά το κρυφτό της αλήθειας

Λιώνοντας ένα ένα τα τραγούδια που σε λιώνουν

Ίσα που θυμάσαι την τελευταία λέξη

που την κράταγες να την πεις ή να τη γράψεις

ανεβαίνοντας όπως ο πυρετός

μισή ως το αίμα των δαχτύλων

μισή ως το άβατο ενός ναυαγίου

Κι ήταν η λέξη θάλασσα και τα τραγούδια η ίδια

Αλλά δεν έχεις πια ούτε φωνή ούτε δάχτυλα

Χωνεύεις τη θάλασσα το αλάτι

προχωράς αόριστα σ'ένα βάθος τραύματος

και πας όπου σε πάει

Ελπίζοντας να σε σκοτώσει πρώτο

Αφιερωμένο από την Φαίδρα Φις

Άγνωστη

Στα χέρια μου άφησαν
μιάν άγνωστη ψυχή
τόσο τρομαγμένη
π'αρχισα να θυμάμαι
-να την φροντίσω γνωρίζοντας-

Τη θάλασσα ζητούσε
κι είπα μήπως ήταν στα δουλεμπορικά
στον μαύρο άνεμο της σκλαβιάς

Όμως αυτή θρηνούσε
με τα μάτια καρφωμένα
πάνω στα νερά
την αγωνία της σιγοπατώντας στην άμμο
γιά τη κρύα καρδιά του
Δε βαστούσε ελεύθερη

να πετάξει στη γιορτή του χιονιού
ή στις χαράδρες της κριαρίσιας χαράς

Μόνο κοιτούσε λοξά

-σαν μια σκιά να την ορμήνευε-
το νερό
τρέμοντας
στον παγωμένο κήπο του
τα λόγια του όλα σχίζοντας
σ'έναν ειρμό απο αγάλματα

Ι.Τζανάκος, 2008- αφιερωμένο

στη Κόρη και την Ελένη

γέφυρα

Γιάννης Ρίτσος

Ο ξένος

η αποστολή μου τέλειωσε
κι ακόμη αργοπορώ.
Αμφίρροπος ακόμη στέκω
στη γέφυρα που μου χτίζει το βλέμμα σου.
Ζητάς ν' ακολουθήσεις τη σκιά μου που χάνεται μέσα στο φως
σαν το σπαθί μέσα στη θήκη του.
Ο δρόμος είναι απέραντος
ο δρόμος είναι δύσκολος κ' είναι γυμνός
σαν ένα χέρι που ποτέ δε χάιδεψε
και που ποτέ δεν συγχωρεί.
Ο δρόμος που οδηγεί κοντά μου βρίσκεται εντός σου.
Σκύψε βαθιά πολύ βαθιά σου
τόσο που να λυγίσεις όλος σ' ένα τόξο
να σφεντονήσεις το βέλος στη σιωπή.
Εκεί ανατέλλει το φως μου που αγαπάς
το δικό σου φως
το φως όλου του κόσμου.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ

... ...
Δεν αντέχω - είπε-
τόση ομορφιά και τόση αμαρτωλή αγιότητα. Θα βγω στον άσπρο εξώστη
να καπνίσω συνέχεια δεκαπέντε τσιγάρα, αποθαυμάζοντας από ψηλά
τη θέα της Ρώμης, βλέποντας κάτω μεγάλα λεωφορεία
ν’ αδειάζουνε τσαμπιά τουρίστες στα προπύλαια του Μουσείου,
σπάζοντας με τα δυο μου δάχτυλα μέσα στην τσέπη του
παντελονιού μου
ένα σωρό κλεμμένες οδοντογλυφίδες, σαν να σπάζω
όλους τους ξύλινους σταυρούς όπου σταυρώθηκαν οι ανθρώπινες
επιθυμίες.

Γιάννης Ρίτσος

Σχήμα της απουσίας

Ό,τι έφυγε, ριζώνει εδώ, στην ίδια θέση,

λυπημένο, αμίλητο

όπως ένα μεγάλο βάζο του σπιτιού,

που πουλήθηκε κάποτε

σε δύσκολες ώρες,και στη γωνιά της κάμαρας,

εκεί που στέκονταν το βάζο,απομένει το κενό πυκνωμένο στο ίδιο σχήμα του βάζου,

αμετάθετο,ν' αστράφτει διάφανο στην αντηλιά,

όταν ανοίγουν πότε-πότε

τα παράθυρα,και μέσα στο ίδιο βάζο,

πούχει αλλάξει την ουσία του

με ίδια κ' ισό

ποσην ουσία απ' το κρύσταλλο του άδειου,

μένει και πάλι το ίδιο εκείνο κούφωμα,

λίγο πιο οδυνηρά ηχητικό

μονάχα.

Πίσω απ' το βάζο διακρίνεται το χρώμα του τοίχου

πιο σκοτεινό, πιο βαθύ, πιο ονειροπόλο,

σα νάμεινε η σκιά του βάζου

σχεδιασμένη σε μια σαρκοφάγο

―Kαι, κάποτε, τη νύχτα, σε μιαν ώρα σιωπηλή,

ή και τη μέρα, ανάμεσα στις ομιλίες,

ακούς βαθιά σου κάποιον ήχο οξύ,

πικρό και πολυκύμαντο

σάμπως ένα αόρατο δάχτυλο να έκρουσε

κείνο το απόν, ευαίσθητο, κρυστάλλινο δοχείο.

Γιάννης Ρίτσος

Θερινό Ηλιοστάσι, H΄
Σεφέρης Γιώργος

T' άσπρο χαρτί σκληρός καθρέφτης
επιστρέφει μόνο εκείνο που ήσουν.
T' άσπρο χαρτί μιλά με τη φωνή σου,
τη δική σου φωνή
όχι εκείνη που σ' αρέσει·
μουσική σου είναι η ζωή
αυτή που σπατάλησες.
Mπορεί να την ξανακερδίσεις αν το θέλεις
αν καρφωθείς σε τούτο τ' αδιάφορο πράγμα
που σε ρίχνει πίσω
εκεί που ξεκίνησες.
Tαξίδεψες, είδες πολλά φεγγάρια
πολλούς ήλιους
άγγιξες νεκρούς και ζωντανούς
ένιωσες τον πόνο του παλικαριού
και το βογκητό της γυναίκας
την πίκρα του άγουρου παιδιού -ό,τι ένιωσες σωριάζεται ανυπόστατο
αν δεν εμπιστευτείς τούτο το κενό.
Ίσως να βρεις εκεί ό,τι νόμισες χαμένο·
τη βλάστηση της νιότης,
το δίκαιο καταποντισμό της ηλικίας.
Zωή σου είναι ό,τι έδωσες
τούτο το κενό είναι ό,τι έδωσες
το άσπρο χαρτί.

Γυμνοπαιδία A΄. Σαντορίνη
Σεφέρης Γιώργος

Σκύψε αν μπορείς στη θάλασσα τη σκοτεινή ξεχνώντας
τον ήχο μιας φλογέρας πάνω σε πόδια γυμνά
που πάτησαν τον ύπνο σου στην άλλη ζωή τη βυθισμένη.
Γράψε αν μπορείς στο τελευταίο σου όστρακο
τη μέρα τ' όνομα τον τόποκαι ρίξε το στη θάλασσα για να βουλιάξει.
Bρεθήκαμε γυμνοί πάνω στην αλαφρόπετρα
κοιτάζοντας τ' αναδυόμενα νησιά
κοιτάζοντας τα κόκκινα νησιά να βυθίζουν
στον ύπνο τους, στον ύπνο μας.
Eδώ βρεθήκαμε γυμνοί κρατώντας
τη ζυγαριά που βάραινε κατά το μέρος
της αδικίας.
Φτέρνα της δύναμης θέληση ανίσκιωτη λογαριασμένη
αγάπη
στον ήλιο του μεσημεριού σχέδια που ωριμάζουν,δρόμος της μοίρας με το χτύπημα της νέας παλάμης
στην ωμοπλάτη·στον τόπο που σκορπίστηκε που δεν αντέχει
στον τόπο που ήταν κάποτε δικός μας
βουλιάζουν τα νησιά σκουριά και στάχτη.Bωμοί γκρεμισμένοι
κι οι φίλοι ξεχασμένοιφύλλα της φοινικιάς στη λάσπη.Άφησε τα χέρια σου αν μπορείς, να ταξιδέψουν
εδώ στην κόχη του καιρού με το καράβι
που άγγιξε τον ορίζοντα.
Όταν ο κύβος χτύπησε την πλάκα
όταν η λόγχη χτύπησε το θώρακα
όταν το μάτι γνώρισε τον ξένο
και στέγνωσε η αγάπη
μέσα σε τρύπιες ψυχές·
όταν κοιτάζεις γύρω σου και βρίσκεις
κύκλο τα πόδια θερισμένα
κύκλο τα χέρια πεθαμένα
κύκλο τα μάτια σκοτεινά·
όταν δε μένει πια ούτε να διαλέξεις
το θάνατο που γύρευες δικό σου,
ακούγοντας μια κραυγή
ακόμη και του λύκου την κραυγή,
το δίκιο σου·
άφησε τα χέρια σου αν μπορείς να ταξιδέψουν
ξεκόλλησε απ' τον άπιστο καιρό
και βούλιαξε,βουλιάζει όποιος σηκώνει τις μεγάλες πέτρες.

κική δημουλά

Κονιάκ μηδέν αστέρων

Χαμένα πάνε εντελώς τα λόγια των δακρύων.
Όταν μιλάει η αταξία η τάξη να σωπαίνει
―έχει μεγάλη πείρα ο χαμός.
Τώρα πρέπει να σταθούμε στο πλευρό
του ανώφελου.
Σιγά σιγά να ξαναβρεί το λέγειν της η μνήμη
να δίνει ωραίες συμβουλές μακροζωίας
σε ό,τι έχει πεθάνει.

Ας σταθούμε στο πλευρό ετούτης της μικρής
φωτογραφίας
που είναι ακόμα στον ανθό του μέλλοντός της:
νέοι ανώφελα λιγάκι αγκαλιασμένοι
ενώπιον ανωνύμως ευθυμούσης παραλίας.
Ναύπλιο Εύβοια Σκόπελος;
Θα πεις
και πού δεν ήταν τότε θάλασσα.

πληθυντικός αριθμός Κική Δημουλά

Ο έρωτας,

όνομα ουσιαστικόν

πολύ ουσιαστικόν,

ενικού αριθμού,

γένους ούτε θηλυκού ούτε αρσενικού,

γένους ανυπεράσπιστου.

Πληθυντικός αριθμός

οι ανυπεράσπιστοι έρωτες.

Ο φόβος,

όνομα ουσιαστικόν,

στην αρχή ενικός αριθμός

και μετά πληθυντικός:

οι φόβοι.

Οι φόβοι

για όλα από δω και πέρα.

Η μνήμη,

κύριο όνομα των θλίψεων,

ενικού αριθμού,

μόνον ενικού αριθμού

και άκλιτη.

Η μνήμη, η μνήμη, η μνήμη.

Η νύχτα,

όνομα ουσιαστικόν,

γένους θηλυκού,

ενικός αριθμός.

Πληθυντικός αριθμός

οι νύχτες.

Οι νύχτες από δω και πέρα.

ΓΚΕΟΡΓΚ ΤΡΑΚΛ

ΕΛΙΣ
(τρίτο σχεδίασμα)

1

Απόλυτη η γαλήνη της χρυσής αυτής ημέρας
Κάτω από τις γέρικες βελανιδιές
Προβάλεις εσύ, Έλις, ήρεμος με στρογγυλά μάτια

Στο γαλάζιο τους καθρεφτίζεται ο ύπνος των ερωτευμένων
Στο στόμα σου
Βουβάθηκαν οι ρόδινοι στεναγμοί τους

Το βράδυ ο ψαράς μάζεψε βαριά τα δίχτυα
Ένας καλός βοσκός
Οδηγεί το κοπάδι του στην άκρη του δάσους
Ω Έλις, πόσο δίκαιες είναι όλες σου οι μέρες !

Σε γυμνά τείχη
Βυθίζεται σιγανά η γαλάζια γαλήνη της ελιάς,
Το σκοτεινό άσμα ενός γέροντα σβήνει.

Βάρκα χρυσή
Λικνίζεται, Έλις. Η καρδιά σου μες στον έρημο ουρανό.

2

Ένα απαλό χτύπημα καμπάνας ηχεί στο στήθος του
Έλις
Το βράδυ
Όταν το κεφάλι του βυθίζεται στο μαύρο μαξιλάρι.

Ένα γαλάζιο αγρίμι
Ήσυχα ματώνει στα βάτα

Ένα σκούρο δέντρο στέκεται μοναχό
Έπεσαν οι γαλάζιοι καρποί του

Σημεία κι άστρα
Βυθίζονται σιγά στη βραδινή λιμνούλα.

Χειμώνιασε πίσω από το λόφο.

Γαλάζια περιστέρια
Πίνουν, τη νύχτα, τον παγερό ιδρώτα που κυλά
Από το κρυστάλλινο μέτωπο του Έλις.

Διαρκώς ηχεί
Σε μαύρα τείχη ο έρημος άνεμος του Θεού.

Πάουλ Τσέλαν
Φούγκα θανάτου

Μαύρο γάλα της αυγής το πίνουμε βράδυ, το πίνουμε μεσημέρι και πρωί το πίνουμε νύχτα πίνουμε και πίνουμε σκάβουμε ένα τάφο στους αιθέρες, εκεί δεν είναι στενάχωρα.
Ένας άνδρας κατοικεί στο σπίτι, παίζει με φίδια γράφει γράφει όταν σκοτεινιάζει η Γερμανία το χρυσό σου μαλλί Μαργαρίτα το γράφει και βγαίνει από το σπίτι και αστράφτουν τα άστρα και σφυρίζει ένα γύρο τα λυκόσκυλά του.
Σφυρίζει να έρθουν οι Εβραίοι του και βάζει να σκάψουν ένα τάφο στη γη
Μας διατάζει να παίξουμε τώρα όργανα για χορό Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε νύχτα σε πίνουμε πρωί και μεσημέρι σε πίνουμε βράδυ πίνουμε και πίνουμε
Ένας άνδρας κατοικεί στο σπίτι, παίζει με φίδια γράφει γράφει όταν σκοτεινιάζει η Γερμανία το χρυσό σου μαλλί Μαργαρίτα
Το σταχτένιο σου μαλλί Σουλαμίτις σκάβουμε ένα τάφο στους αιθέρες εκεί δεν είναι στενάχωρα Φωνάζει σκάψτε πιο βαθιά στην γήινη σφαίρα εσείς οι άλλοι τραγουδάτε και παίζετε πιάνει το σίδερο στην ζώνη και το κραδαίνει τα μάτια του είναι γαλανά σκάψτε πιο βαθιά με τα φτυάρια εσείς οι άλλοι παίξτε συνέχεια για χορό
Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε νύχτα σε πίνουμε μεσημέρι και πρωί σε πίνουμε βράδυ πίνουμε και πίνουμε ένας άνδρας κατοικεί στο σπίτι το χρυσό σου μαλλί Μαργαρίτα
Το σταχτένιο μαλλί σου Σουλαμίτις παίζει με φίδια Φωνάζει παίξτε γλυκύτερα το θάνατο ο θάνατος είναι ένας Μάστορας από τη Γερμανία
Φωνάζει παίξτε πιο σκοτεινά τα βιολιά τότε ανεβαίνετε σαν καπνός στον αέρα
Τότε έχετε ένα τάφο στα σύννεφα εκεί δεν είναι στενάχωρα
Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε νύχτα σε πίνουμε το μεσημέρι ο θάνατος είναι ένας Μάστορας από την Γερμανία σε πίνουμε βράδυ και πρωί πίνουμε πίνουμε ο θάνατος είναι ένας Μάστορας από την Γερμανία το μάτι του είναι γαλανό σε πετυχαίνει με μολυβένια σφαίρα σε πετυχαίνει με ακρίβεια ένας άνδρας κατοικεί στο σπίτι το χρυσό σου μαλλί Μαργαρίτα αμολάει τα σκυλιά επάνω μας και μας χαρίζει τάφο στον αιθέρα παίζει με φίδια και ονειρεύεται ο θάνατος είναι ένας
Μάστορας από την Γερμανία το χρυσό σου μαλλί Μαργαρίτα το σταχτένιο σου μαλλί Σουλαμίτις.

Πέγιο Γιάβοροβ

ο παράξενος

Τον έβλεπα, καμιά φορά, στο ακροθαλάσσι,
που κοίταζε μακρυά, καθώς χαμένος, —τη θάλασσα κοιτούσε, και κοιτούσετον ουρανό, μα δίχως σκέψη. . . Μι' άλληφορά, στην εξοχή, τον είδα πάλι
με γερμένο το μέτωπο, γνοιασμένον.
Κ' έτσι, κάθε φορά, τον συναντούσα.
Μόνο ο θεός ξέρει τι γυρεύει εκείνο
το νωθρό, φοβισμένο βλέμμα, εκείνο
το παράξενο και κακό του γέλιο
τι σημαίνει, ζητώντας ν' αποφύγη
κάθε άνθρωπο. Δεν αγαπά τον κόσμο,
που είναι ένα xάος και, σαν από καθήκον,
τον μισούν όλοι κι όλοι φεύγουν μπρος του,
κ' ενώ όλοι τους φυλάγονται από δαύτον,
τρελό ποτέ κανένας δεν τον είπε.
Οι παρειές του βαθούλωσαν, ρυτίδες
αυλάκωσαν βαθιές το μέτωπο του,που,
φανερό 'ναι, χάραξε μια οδύνη
θανάσιμη. Και πάντα μόνος, — αιώνια
μόνος μέσα στον κόσμο' μόνος μέσα
στο θορυβώδες πλήθος: Ποιος ξέρει, ίσως
το βάρος έρωτα τρελού, ή το βάρος
μίσους κακού, παράλογου, ως τον τάφο
να κουβαλή ο φτωxός σ' όλη τη ζωή του.

ζακ πρεβέρ

Η αποστολή

Ένας άνθρωπος μ' ένα κουτί
Μπαίνει στο μουσείο του Λούβρου
Κάθεται σ'έναν πάγκο
Εξετάζει το κουτί
Προσεκτικά
Το ανοίγει
Μ΄ένα ανοιχτήρι
Και βάζει
Επίσης προσεκτικά
Σίγουρος για τον εαυτό του
Το ανοιχτήρι
Πάνω στα βάτα
Μέσα στο κουτί
Το κλείνει
Μ' ένα ειδικό εργαλείο
Το ακουμπάει απαλά
Πάνω στον πάγκο
Και φεύγει
Ήρεμος και χαμογελαστός
Κουτσαίνοντας
Φτάνει στον Σηκουάνα
Εκεί
Τον περιμένα
Ένα πλοίο φορτηγό
Κάτασπρο
Ανεβαίνει τις σιδερένιες σκάλες
Της γέφυρας του πλοιάρχου
Κουτσαίνοντας
Κι ενώ ανεβαίνει
Εξετάζει το ειδικό εργαλείο
Χαμογελάει
Και το ρίχνει στον Σηκουάνα
Την ίδια στιγμή
Ακαριαία
Το πλοίο εξαφανίζεται.

μτφ: Γιάννης Βαρβέρης

γκεόργκ τράκλ
χειμωνιάτικο βράδυ

Στο παράθυρο οι νιφάδες του χιονιά·
η καμπάνα η βραδινή αργά σημαίνει.
Η φωτιά τρίζει κι αχνίζει στη γωνιά
και στρωμένο το τραπέζι περιμένει.

Από δρόμο έχοντας φτάσει σκοτεινό
οδοιπόρος την εξώπορτα χτυπάει.
Δέντρο ολάνθιστο το έλεος, χρυσό,
το χυμό τον παγερό της γης ρουφάει.

Μπαίνει ο Ξένος τυλιγμένος τη σιωπή·
το κατώφλι οδύνη τώρα το πετρώνει.
Στο τραπέζι το ψωμί και το κρασί
λαμπυρίζουν μες στο φως που τα κυκλώνει.

Κάριν Μπόγιε
Ναι, πονάει

Ναι, πονάει όταν σκάζουν τα μπουμπούκια.
Αλλιώς γιατί να δίσταζε η άνοιξη;
Αλλιώς γιατί η φλογισμένη επιθυμία μας
να κείτεται σαβανωμένη κάτω από τον πάγο xλωμιασμένη;
Kι όμως ο κάλυκας ήταν μπουμπούκι τον χειμώνα.
Τι είναι αυτό το άγνωστο που αναδύεται και πάει να τιναχτεί;
Nαι, πονάει όταν σκάζουν τα μπουμπούκια,πονάει γι αυτό που μεγαλώνει
και για το άλλο που κλεισμένο μένει.
Ναι, είναι πόνος πέφτοντας οι στάλες.
Από αγωνία τρέμοντας και κρέμονται βαριά,γραπώνονται από το κλαδί, φουσκώνοντας, γλιστρούν-αλλά το βάρος τις τραβάει κι ας είναι γραπωμένες.
Πόνος είναι να στέκεσαι διστακτικός, δειλός και διχασμένος
πόνος είναι να νιώθεις το κενό να σε τραβάει και να σου γνέφει,κι εσύ να μένεις τρέμοντας μονάχα-πόνος είναι να επιθυμείς να μείνεις
και μαζί να πέσεις.
Ξάφνου, την πιο κακιά στιγμή, που τίποτα δεν στέργει,σκάζουν μες σε λαμπρή γιορτή όλα του δέντρου τα μπουμπούκια,όταν ο φόβος έχει πια καταλυθεί
και αστραποβόλες πέφτουν οι στάλες του κλαδιού,ξεχνώντας το φόβο του αγνώστου,του ταξιδιού την αγωνία ξεxνώντας-για μια στιγμή μονάχα νιώθουν να εμπιστεύονται
παραιτημένες μες στη θαλπωρή
που δημιουργεί τον κόσμο

Εουτζένιο Μοντάλε
Η ζωή σε πρόζα

Είναι γεγονός ότι η ζωή δεν εξηγείται
ούτε από τη βιολογία
oύτε από τη θεολογία.
Η ζωή έχει βάθος
ακόμη κι όταν περνάει αμέσως
σαν τη ζωή της πεταλούδας -
η ζωή παραμένει πλούσια
ακόμη κι όταν το χώμα είναι ξερό.
Ανελέητος είν' ο αγώνας
για να καταλήξει ανούσια κι αφόρητη.
Δεν μένει παρά το ασύνειδο βάθος
η τελευταία φάρσα του ξέπνοου θεάτρου μας.
Θα έστελνα σε καταναγκαστικά έργα ή στην κρεμάλα όποιον την πιστεύει ή την υπομένει.
Είναι φανερό ότι ο ανήδεος
αρκεί για να σκεπάζει το σκοτάδι.

ΜΠΛΕ

Αμ η ζωή δεν είναι ρουσφέτι
που μας κάνει ο Θεός.
Η ζωή μας χαρίζεται για
να την κεντήσουμε
δροσοσταλίδες.
Μάλιστα.
Και νυχτολούλουδα.
Και βαρέθηκα τα πατερημά σας,
παντέρμα πλάσματα
ριγμένα τυχαία
σε τοπία που τα σκοτώσατε. Αϊ, Αϊ κακία...
Κανένας δεν κράτησε
ένα κουβά με άσβηστο
ασβέστη
να λαμπρύνουμε ένα απόγευμα
γεμάτο πυγολαμπίδες.

ΡΗΝΙΩ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑ

SYLVIA PLATH

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ
Απόδοση από τα αγγλικά: Κλεοπάτρα Λυμπέρη

«Χθες βράδυ», είπε, «κοιμήθηκα μια χαρά
αν εξαιρέσεις δυο αλλόκοτα όνειρα
που ήρθαν λίγο πριν αλλάξει ο καιρός
όταν σηκώθηκα κι άνοιξα όλα
τα πατζούρια, για να μπει στα δωμάτια
ο ζεστός πουπουλένιος άνεμος με το υγρό του φτέρωμα.

Στο πρώτο όνειρο οδηγούσα
κατεβαίνοντας τα σκότη, μέσα σε μια μαύρη νεκροφόρα
με πολλούς ανθρώπους, ώσπου τράκαρα
σ ένα φως κι αμέσως μια γυναίκα
μαινόμενη μας ακολούθησε κι όρμησε καταπάνω μας
να σταματήσει το αυτοκίνητό μας.

Κραυγάζοντας ήρθε στο νησί
Που είχαμε σταματήσει και με μια βλαστήμια
απαίτησε να πληρώσω πρόστιμο
επειδή φέρθηκα σαν αγροίκος επιδρομέας
και κατέστρεψα όλο το αόρατο
εργοστάσιο ηλεκτροφωτισμού του Σύμπαντος.

Άκουσα τότε πίσω μου μια φωνή
να με ειδοποιεί να της κρατήσω το χέρι
και να τη φιλήσω στο στόμα γιατί
μ αγαπούσε κι αν την αγκάλιαζα με θάρρος
θα γλίτωνα όλη την ποινή.
‘Ξέρω, ξέρω’ είπα στο φίλο μου.

Παρ ολ αυτά περίμενα να μου βάλει πρόστιμο
και πήρα της γυναίκας το λαμπερό ένταλμα
(καθώς εκείνη ξέπλενε τη διαδρομή με δάκρυα),
μετά οδήγησα να ρθω σε σένα πάνω στον άνεμο.
Δεν σου λέω για τον εφιάλτη
που μου συνέβη στην Κίνα.»

γιώργος σαραντάρης

Να κοιμάσαι νηστικός

Να κομάσαι νηστικός σε μια σοφίτα
Να είσαι ο τεμπέλης του σπιτιού
Να γίνεσαι σκουπίδι
Όταν ανοίγεται ένα λερωμένο στόμα
Θα σηκώσω το γιακά
Για να φύγω σαν ένας ληστής
Από το δικό μου σπίτι
Θα κοιμηθώ στους δρόμους
Για να νιώσω ολάκερη την πολιτεία
Να τουρτουρίζει μαζί μου
Στο παλτό μου έχω ένα λεκέ
Αλλά είναι καλό που δεν τον βλέπω
Θα το ξαπλώσω χάμω
Και θα στρωθώ πάνω του
Να πιω λίγη βραδυά
Στη γωνιά του έρημου κήπου
Θα αιστανθώ τη σελήνη
Όπως δεν αιστάνθηκα τίποτε
Στη ζωή μου
Θα την αιστανθώ στα χείλια μου
Σαν ένα αχλάδι
Στα μάγουλα
Σαν άλλα μάγουλα.

φερνάντο πεσσόα

Ασύνδετα Ποιήματα

Όταν θα ξαναδώ την άνοιξη
Μπορεί πια να μη βρίσκομαι σ’ αυτό τον κόσμο.
Και τι δεν θα’ δινα για να’ ναι η άνοιξη άνθρωπος
Και να μπορώ να σκέφτομαι πως θα ’κλαιγε
Γιατί έχασε το μοναδικό της φίλο.
Αλλά η άνοιξη δεν είναι κάποιο πράγμα:
Είναι ένας τρόπος του λέγειν.
Μήτε τα άνθη ξανάρχονται, μήτε τα πράσινα φύλλα.
Καινούργια είναι τα άνθη, καινούργια τα πράσινα φύλλα
Άλλες οι γλυκές μέρες.
Τίποτα δεν επιστρέφει, τίποτα δεν επαναλαμβάνεται, γιατί όλα είναι πραγματικά.
*
Αν σαν έρθει η άνοιξη,
Έχω ήδη πεθάνει
Τα λουλούδια το ίδιο θα ανθίσουν
Και τα δέντρα το ίδιο πράσινα θα’ ναι με την περασμένη άνοιξη.
Η πραγματικότητα δεν με χρειάζεται.
Αισθάνομαι χαρά απέραντη
Σαν σκέφτομαι πως ο θάνατός μου δεν έχει σημασία καμιά.
Αν ήξερα πως αύριο θα πεθάνω
Και η άνοιξη θα’ ρχόταν μεθαύριο
Θα πέθαινα ευτυχής, γιατί θα’ ρχόταν μεθαύριο.
Αν τότε είναι η ώρα της, στην ώρα της δεν πρέπει να’ ρθει;
Χαίρομαι που όλα είναι πραγματικά και καθώς πρέπει
Και χαίρομαι γιατί έτσι θα ήταν, ακόμη κι αν δεν χαιρόμουν.
Γι αυτό αν πεθάνω τώρα, θα πεθάνω ευχαριστημένος,
Γιατί όλα είναι πραγματικά και καθώς πρέπει.
Μπορούν στα λατινικά να προσεύχονται πάνω απ’ το φέρετρό μου, αν τους αρέσει.
Κι αν τους αρέσει, ας χορεύουν κι ας τραγουδούν ολόγυρά του.
Δεν έχω προτιμήσεις για όταν πια δεν θα μπορώ να έχω προτιμήσεις.
Ότι γίνει, όταν θα γίνει, θα είναι αυτό που είναι.
*
Αν σαν πεθάνω, θελήσουν να γράψουν τη βιογραφία μου,
Τίποτα πιο απλό.
Έχει μόνο δυο ημερομηνίες –της γέννησης και του θανάτου μου.
Ανάμεσα στη μια και την άλλη όλες οι μέρες είναι δικές μου.
Είμαι εύκολος στον ορισμό μου.
Έζησα σαν καταραμένος.
Αγάπησα τα πράγματα χωρίς καμία συναισθηματικότητα.
Ποτέ δεν είχα επιθυμία που δεν μπόρεσα να πραγματοποιήσω, γιατί δεν τυφλώθηκα ποτέ.
Ακόμη και το ακούω ήταν πάντα για μένα συνοδευτικό του βλέπω.
Κατάλαβα ότι τα πράγματα είναι πραγματικά και διαφορετικά όλα μεταξύ τους.
Το κατάλαβα με τα μάτια, ποτέ με τη σκέψη.
Αν το καταλάβαινα με τη σκέψη θα ήταν σαν να τα ’βρισκα όλα ίδια.
Μια μέρα με τύλιξε ο ύπνος σαν οποιοδήποτε παιδί.
Έκλεισα τα μάτια και κοιμήθηκα.
Πέραν αυτού, είμαι ο μοναδικός ποιητής της Φύσης.

jerome rothenberg

ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ (Ι)
1
οι πέτρες μιλούν
2
οι πέτρες γελούν
3
εμείς – όπως όλοι οι ποιητές-έχουμε αίσθηση της πέτρας

ΠΕΤΡΕΣ & ΚΟΚΑΛΑ
γιγάντων
1
φάε μια πέτρα
2
φύτεψε πέτρες και φύλαγε τες να μεγαλώνουν
3
πετρόσουπα

ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ (ΙΙ)

εδώ υπάρχει μια αιχμή σε πέτρα, εδώ υπάρχει μια κραυγή με σκίζες που τρυπούν το κόκαλο η κλείδα
ν’ αντιδρά πονώντας
εδώ που ο πόνος είναι σχεδόν συμπαγής
έλκεται από αυτή την πέτρα
η φωνή στην πέτρα είναι γράμματα
σπασμένα σημάδια
οι μικροί άνθρωποι
πελεκώντας την γραφή στους τοίχους
θα χτίσουν έναν κόσμο στην πέτρα
όπου θα μπορούμε να ζούμε
& να τον βρίσκουμε
ωραίο & μοναχικό
το σημάδι των μεγάλων πολιτισμών
που όμως κάποτε θρυμματίστηκε σε σχήματα
γίνεται τόσο κυρίαρχο
σου κόβει την ανάσα- αυτοί οι σπασμένοι κίονες που τείνουν προς τον ουρανό στους δελφούς
όχι δομική τάξη
απλώςαρχιτεκτονική
αλλά η υπόσχεση μιας
νέας ερημιάς
όπου οι πέτρες μιλούνοι πέτρες γελούν
υπεράνω μαρτύρων
οι πέτρες πέφτουν καταγής
τις σπέρνουμε σε μια μεριά
& τις φυλάμε να μεγαλώνουν
σαν γίγαντες
σπασμένα σώματα του παρελθόντος μας
υπογραφές φτιαχτές
χαραγμένες από πολέμους
που ποτέ δεν τελειώνουν
που αφήνουν ένα χάος πάντα
έναν παράδεισο από πέτρες

ΟΙ ΣΠΕΤΣΕΣ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ
1
έμοιαζε περισσότερο με του maine
τη σκοτεινή ακτή
έτσι που περπατούσαμε ολόγυρα
αναζητώντας θραύσματα κεραμικών
& μες στη βροχή βρήκαμε
το εικονοστάσι της Μαρίνας
(όχι της Μαρίας, που είπε κάποιος)
όπου εκείνη στεκόταν θριαμβεύτρια
το πόδι οδηγημένο από την άμμο πάνω
στο κεφάλι του διαβόλου,
το πρόσωπο της φωτισμένο
μ' ένα τρελό χαμόγελο
2
ο άνεμος σηκώθηκε
& ο καιρός – ακατανόητος για μας
στα ελληνικά- θα έφερνε λέει
χιονόνερο & χιόνι στον ισθμό
ω οι απολαύσεις του απλού βαμβακερού ρούχου
& της εσώτερης θέρμης
3
« τρώει ένας ινδιάνος τα αυγά «με τον τρόπο ενός έλληνα;

νίκος φωκάς

Καφεζαχαροπλαστείο

Έλα φίλε στο 'Λίλη Μαρλέν' για καφέ
Κι αν η μέρα δεν έχει φως
Εξαιτίας του νέφους ας το υποθέσουμε
Κι ας αναβαθμισθεί η συνάντηση σε γεγονός μεγάλης σημασίας
Σε μυστικό πανηγύρι πίσω από μια συμβατικότητα.

Ας πάρουν αξία γερμανικής κατοχής για σήμερα
Κι ο καφές κι η παρέα κι ας γίνουν υπόθεση εσωτερική
Για την οποία μάχεσαι μ' όλες σου τις δυνάμεις
Σαν τότε για την άλλη υπόθεση
Με βάθος τα βουνά - μια πλάγια μνήμη.

Με τα χρόνια που πέρασαν παρόντα τώρα μεσ' στην ώρα αυτή
Και τυχαίες γύρω πνοές αρωμάτων
Που ζητούν να πάρουνε πρόσωπο
Ας κοιτάξουμε τον κόσμο μ' έναν έρωτα καινούργιο
Κι όπως το ισχνό τριγύρω φως θα μοιάζει συνωμοτικό

Ας γίνει η συνάντηση τούτη μια νέα συνωμοσία
Ενάντια πια στον ίδιο μας το θάνατο κι ας έχει
Την ένταση συνωμοσίας πριν απ' την τοιχοκόλληση
Πριν απ' την ανατίναξη.
Ας είναι μια παρανομία σαν τη ζωή την ίδια.
Έτσι ας είναι φίλε: μια πράξη αθόρυβη αλλά αναρχική
Μπροστά στον έσχατο όπως τότε κίνδυνο έστω
Σ' αυτό το τυπικά μεταπολεμικό
Στέκι με τη γερμανική του ονομασία
Τόπο της εκτέλεσής μας ίσως που από τότε εκκρεμεί.

Βαρλάμ Σαλάμοφ

Τα ποιήματα είναι εκείνη η ζωοδόχος δύναμη με την οποία ζούσε. Δεν ζούσε για τα ποιήματα, ζούμε με τα ποιήματα. Τώρα όλα ήταν τόσο προφανές και αισθητό ότι η έμπνευση είναι η ίδια η ζωή - λίγο πριν από τον θάνατο τού δόθηκε η ευκαιρία να μάθει ότι η ζωή είναι έμπνευση, κυρίως έμπνευση.
Κι ένιωσε πολύ χαρούμενος που μπόρεσε να μάθει αυτή την τελευταία αλήθεια.
Ολα, ο κόσμος ολάκερος εξισώθηκε με τα ποιήματα: η δουλειά, η χλαπαταγή των αλόγων, το σπίτι, το πουλί, ο βράχος, ο έρωτας - όλη η ζωή έμπαινε εύκολα στα ποιήματα και εκεί βολευόταν άνετα. Και έτσι έπρεπε να είναι, αφού τα ποιήματα ήταν ο λόγος.
Οι στροφές έβγαιναν και τώρα πολύ εύκολα η μία μετά την άλλη, και, παρ' όλο που από καιρό τώρα δεν έγραφε και δεν μπορούσε να καταγράψει τα ποιήματά του, παρ' όλα αυτά τα λόγια αποκτούσαν εύκολα κάποιον δεδομένο και κάθε φορά ασυνήθιστο ρυθμό. Ο ρυθμός ήταν αναζητητής, μαγνητικό εργαλείο αναζήτησης των λέξεων και των εννοιών. Κάθε λέξη ήταν ένα μέρος του κόσμου, ανταποκρινόταν στον ρυθμό και ο κόσμος ολάκερος περνούσε με την ταχύτητα κάποιου ηλεκτρονικού μηχανήματος. Ολες φώναζαν: πάρε κι εμένα. Οχι, εμένα. Δεν χρειαζόταν να ψάξει τίποτα. Το μόνο που χρειαζόταν να κάνει ήταν να πετάει. Λες και εδώ υπήρχαν δύο άνθρωποι - εκείνος, ο οποίος συνθέτει, ο οποίος άφησε ελεύθερη τη φλυαρία του, και ο άλλος, εκείνος ο οποίος επιλέγει και από καιρό εις καιρόν σταματάει τη μηχανή που δουλεύει. Και, βλέποντας ότι αυτός - είναι δύο άνθρωποι, ο ποιητής κατάλαβε ότι τώρα και μόνο τώρα γράφει πραγματικά ποιήματα. Και τι έγινε που δεν γράφτηκαν στο χαρτί; Να γράφεις στο χαρτί, να δημοσιεύεις - όλα αυτά είναι ματαιότης ματαιοτήτων. Ολα όσα γεννιούνται ιδιοτελώς δεν είναι και τα καλύτερα. Το καλύτερο είναι εκείνο που δεν γράφτηκε στο χαρτί, που δημιουργήθηκε και εξαφανίστηκε, που χάθηκε δίχως ν' αφήσει ίχνη, και μόνο η χαρά της δημιουργίας, την οποίο νιώθει ο ίδιος και την οποία αποκλείεται να την μπερδέψει με οτιδήποτε άλλο, αποδεικνύει ότι το ποίημα γράφτηκε, ότι είναι θαυμάσιο το ότι γράφτηκε. Μήπως όμως λαθεύει; Μήπως η χαρά της δημιουργίας του δεν είναι αλάθητη;

μετάφραση Δημήτρης Τριανταφυλλίδης

Ένα κάποιο στείλε μου σήμα

Με τ όνομα σου να σε φωνάζω πια δεν μπορώ

Πλην όμως ένα κάποιο στείλε μου σήμα

Διότι είμαι μόνος

σαν τον καπνό μετά το φονικό στην κάννη του πιστολιού

και σαν την αγριοσυκιά

που φύτρωσε ξάφνου μες τη μαυρίλα της πυρκαγιάς

Όπως το κουταλάκι της μετάληψης

αποβραδίς στο στόμα του πρωινού μελλοθάνατου

και όπως μια βαλανιδιά σε χώρο εκτέλεσης

είμαι μόνος και σε περιμένω

Με τις αισθήσεις μου τεντωμένες

όπως οι γάτες στο προσκλητήριο του ταβερνιάρη

Με ένα μάτι που το οπτικό του νεύρο

είναι ο ουρανός ο ίδιος σε μικροσκόπιο

και με ένα αυτί που το τύμπανο του

δεν είναι παρά τσιγγάνων αντίσκηνο

Με λέξεις που σκορπίζονται πανικόβλητες

όπως τα κατσίκια στην ξαφνική θέα του τραίνου

καθώς και μια ψυχή σκοτεινή που όμως βλέπει πολλά

όπως το ένα, κλεισμένο στο φακό, μάτι των ρολογάδων,

είμαι μόνος

Είμαι μόνος και σε περιμένω.

Γιώργος Μαρκόπουλος

από τη συλλογή "Κρυφός κυνηγός"

Εκδόσεις Κέδρος

μαύρη πέτρα

Δυο στρέμματα αμπέλι δεξιά

το κίτρινο στάρι κυμάτιζεν ήσυχο εμπρός του.

Το καραούλι κρυμμένο καλά στη μαύρη πέτρα

τρεις ώρες μετά την αυγή αποξεχάστηκε ολομόναχος

με το ντουφέκι χαλαρό στα γόνατα -τι ωραίος

κείνος ο ξωμάχος που βιτσίζει το μουλάρι

σπέρνοντας διπλή σοδειά το καλαμπόκι!

Πάνω στο ωραίο του όνειρο πετάχτηκε τρομερό

το μαύρο άνθος του θανάτου από το βόλι

που άναψε ο άλλος του πέρα λόφου.

Έγειρε και τον σκέπασε η λησμονιά.

Την άλλη μέρα

περνώντας δυο σύντροφοι του από

τη μαύρη πέτρα

τον σήκωσαν και τον παράχωσαν στη ρεματιά

πριν χυμήξουν αητοί και του βγάλουν τα μάτια

πριν πέσουν τσεκούρια κι ανθίσουν οι κρανιές με το κεφάλι του.

Μάρκος Μέσκος

"Μαύρο δάσος"

Εκδόσεις Νεφέλη

Θαλασσινή ωδή (απόσπασμα)

Στη θάλασσα, στη θάλασσα, στη θάλασσα, στη θάλασσα

ω, στη θάλασσα, στον άνεμο, στα κύματα,

να ρίξω τη ζωή μου!

Να κάψω με τον αλμυρό αφρό που φέρνουν οι άνεμοι

τον ουρανίσκο μου των μεγάλων ταξιδιών.

Να μαστιγώσω αλύπητα με νερό τις σάρκες της περιπέτειας μου

να μουλιάσω στο ψύχος των ωκεανών τα κόκαλα της ύπαρξής μου,

να μαστιγώσω, να κομματιάσω, να τσουρουφλίσω με άνεμο, αφρό και ήλιο,

το κυκλωνικό κι ατλαντικό μου είναι,

τα νεύρα μου τεντωμένα σαν ξάρτια,

λύρα στα χέρια των ανέμων!

Ναι, ναι, ναι... Σταυρώστε με πάνω στα ταξίδια

και τα πλευρά μου θα απολαμβάνουν το σταυρό!

Δέστε με στα ταξίδια σαν να ταν στύλοι

και η αίσθησή τους θα διεισδύει στο μεδούλι μου,

και θα τους νιώθω σε έναν απέραντο παθητικό σπασμό!

Κάντε με ό,τι θέλετε, αρκεί να ναι στις θάλασσες,

στα καταστρώματα, στην κορφή των κυμάτων,

Ξεσχίστε με σκοτώστε με, πληγιάστε με!

Αυτό που θέλω είναι να πάρω στο Θάνατο

μια ψυχή πλημμυρισμένη Θάλασσα

μεθυσμένη από πράγματα θαλασσινά,

από ναύτες, κι άγκυρες και ακρωτήρια,

απ τις μακρινές ακτές κι από το θόρυβο των ανέμων,

απ την Απόσταση κι απ την Αποβάθρα, απ τα ναυάγια

κι από το ήσυχο εμπόριο,

να πάρω στο Θάνατο, με πόνο, ηδονικά,

ένα σώμα γεμάτο βδέλλες, που ρουφούν, ρουφούν,

παράξενες πράσινες παράλογες βδέλλες θαλασσινές!

Φερνάντο Πεσσόα

"Θαλασσινή ωδή"

Μετάφραση Μαρία Παπαδήμα

Εκδόσεις Νεφέλη

Marina

Quis hic locus, quae

regio, guae mundi plaga?

Τι θάλασσες, τι ακτές, τι γκρίζοι βράχοι και τι νήσοι

Τι νερό παφλάζοντας την πλώρη

Και οσμή του πεύκου και η κίχλη από την ομίχλη ψαλμωδώντας

Τι είδωλα ξαναγυρνούν

Ω κόρη μου

Αυτοί που ακονίζουν το δόντι του σκύλου, σημαίνοντας

Θάνατο

Αυτοί που αστράπτουν απ την δόξα του κεκράχτη, σημαίνοντας

Θάνατο

Αυτοί που στέκονται στον σταύλο της αυταρέσκειας, σημαίνοντας

Θάνατο

Αυτοί που υποφέρουν την έκσταση των ζώων, σημαίνοντας

Θάνατο

Έγιναν επουσιώδεις, ανάχθηκαν στον άνεμο,

Ένα χνώτο πεύκου και η δασολάλητη ομίχλη

Με αυτή την χάρη, διαλύθηκαν κατάλληλα.

Τι πρόσωπο είναι αυτό, πιο λίγο φωτεινό και φωτεινότερο

Κι ο παλμός στο χέρι, πιο λίγο δυνατός και δυνατότερος

Δοσμένο ή δάνειο; απώτερο από τα άστρα κι εγγύτερο απ το μάτι

Ψίθυροι και χαμόγελα μεταξύ φύλλων κι ανυπόμονων ποδιών

Υπό τον ύπνο, που όλα τα νερά εκβάλλουν.

Μποπρέσο σκασμένο από πάγο, σκασμένη από κάψα μπογιά.

Έκανα τούτο, ξέχασα

Και θυμούμαι.

Η αρματωσιά δειλή και σάπιο καραβόπανο

Μεταξύ ενός Ιουνίου κι ενός άλλου Σεπτεμβρίου.

Έκανα τούτο,ανήξερα, μισοσυνειδητός, αγνώριστος, δικό μου.

Το πίσω πέτσωμα διαρρέει, θέλουν στούπωμα οι αρμοί.

Αυτό το σχήμα, το πρόσωπο, η ζωή

Ζώντας να ζεις σε έναν κόσμο χρόνου πέραν μου, ας

Αποσύρω την ζωή μου για ζωή, την λαλιά μου για το αλάλητο,

Το ξυπνημένο, χείλη χωρισμένα, την ελπίδα, τα νέα πλεούμενα.

Τι θάλασσες, τι ακτές, τι γρανιτώδεις νήσοι προς τα ξύλα μου

Και η κίχλη απ την ομίχλη προσκαλώντας

Κόρη μου.

Τ. Σ. ΕΛΙΟΤ

"Ποιήματα του Άριελ"

Μετάφραση Αριστοτέλης Νικολαϊδης

Συγκεντρωτική έκδοση

Άπαντα τα ποιήματα

Εκδόσεις Κέδρος

Χρυσόθεμις (απόσπασμα)

Για τα άλλα-μήτε μάθαμε τι φταίει, ποιος φταίει. Από πριν τραβηγμένος ο κλήρος.

Δε μ άρεσαν τα τυχερά παιχνίδια, οι λοταρίες. Δεν έπαιξα ποτέ μου. Κάποτε η μητέρα

τράβηξε στο όνομα μου ένα λαχνό. Μούπεσε τότε

ένα μεγάλο κινέζικο βάζο-βρίσκεται ακόμη

σε εκείνο το δωμάτιο των αχρήστων. "Παράξενο"

είπε η μητέρα "νάχει τύχη ετούτο το παιδί. Παράξενο", είπε πάλι

"Παράξενο παράξενο". Κι εγώ χαμογελούσα. Με τα χρόνια

όλοι το ξέχασαν. Εγώ το θυμόμουν. "Έχω τύχη, έχω τύχη",

έλεγα και ξανάλεγα καθώς κατέβαινα τη μέσα σκάλα, το βράδι,

ή καθώς πλάγιαζα με σβηστό φως, παρατηρώντας, κολλημένο στο τζάμι,

το ρόδινο φρύδι του νέου φεγγαριού-"έχω τύχη, έχω τύχη". Και τότε,

ένα λεπτό κοριτσίστικο γέλιο χύνονταν σα νερό από στενόλαιμο λαγήνι

ψηλά, από κάποιο φωτισμένο παράθυρο, στο σκοτεινό θερινό κήπο.

Ω, ναι, στάθηκα πάντα τυχερή-παράξενο. Ούτε η ίδια

δεν ήθελα να το πιστέψω. Παραξενεύομαι ακόμη και τώρα-

γι αυτό και η συστολή κι η ευγνωμοσύνη μου σαν τύχαινε κάποιος παιδαγωγός, μουσικός, ή ο κηπουρός να μου απευθύνει

μια "καλησπέρα" η "καληνύχτα'. Γύριζα γύρω με προφύλαξη το βλέμμα

να δω μήπως και χαιρετούσαν κάποιον άλλο. Ένα χαμόγελο τεράστιο

μου γέμιζε το πρόσωπο, ξεχείλιζε από τα αφτιά μου-είταν άπρεπο- το ξέρω

δοκίμαζα να το περιορίσω πάσκιζα δεν το μπορούσα-

μονάχα σφίγγοντας τα φρύδια του μπορεί κανείς να περιορίσει ένα χαμόγελο, (κι ίσως και να έχουν δίκιο αυτοί που λένε

οι συνοφρυωμένοι είναι οι πιο πράοι, οι πιο γλυκείς και ταπεινόφρονες

και δυνατοί μαζί, πολύ δυνατοί,- μπορεί νάχουν δίκιο), εγώ δεν το μπορούσα.

Γιάννης Ρίτσος

Χρυσόθεμις

Εκδόσεις Κέδρος

Διάλειμμα χαράς

Ήμασταν χαρούμενοι όλο εκείνο το πρωί

θεέ μου πόσο χαρούμενοι

Πρώτα γυάλιζαν οι πέτρες τα φύλλα και τα λουλούδια

έπειτα ο ήλιος

ένας μεγάλος ήλιος όλο αγκάθια μα τόσο ψηλά στον ουρανό.

Μια νύμφη μάζευε τις έννοιες μας και τις κρεμούσε στα

δέντρα

ένα δάσος από δέντρα του Ιούδα

Ερωτιδείς και σάτυροι παίζαν και τραγουδούσαν

κι έβλεπες ρόδινα μέλη μέσα στις μαύρες δάφνες

σάρκες μικρών παιδιών

Ήμασταν χαρούμενοι όλο το πρωί

η άβυσσο κλειστό πηγάδι

όπου χτυπούσε το τρυφερό πόδι ενός ανήλικου φαύνου

θυμάσαι το γέλιο του, πόσο χαρούμενοι!

Έπειτα σύννεφα βροχή και το νοτισμένο χώμα

έπαψες να γελάς σαν έγειρες μέσα στην καλύβα

κι άνοιξες τα μεγάλα σου τα μάτια κοιτάζοντας

τον αρχάγγελο να γυμνάζεται με μια πύρινη ρομφαία.

"Ανεξήγητο" είπες "ανεξήγητο

δεν καταλαβαίνω τους ανθρώπους

όσο και να παίζουν με τα χρώματα

είναι όλοι τους μαύροι"

Γιώργος Σεφέρης

από τη συλλογή

Ημερολόγιο καταστρώματος, Α'

Ποιήματα

Εκδόσεις Ίκαρος

Δύο σκυλιά

Γέρικο σκυλί φοβάται τη σκιά του

Σε κάποια πόλη του νότου.

Την ιστορία αυτή μου την είπε

Μια γυναίκα που έχανε το φως της,

Ένα καλοκαιριάτικο βραδάκι

Ενώ σέρνονταν οι σκιές

Από τα δάση του Νιου Χάμσαιρ,

Ένας δρόμος μακρύς με ένα σκυλί

Μόνο, στενάχωρο

Κι ένα ζευγάρι σκονισμένες κότες

Κι ο ήλιος να βαράει αλύπητα όλη μέρα

Σε εκείνη την ανώνυμη πόλη του Νότου.

Μου θύμισε τους Γερμανούς που μόλις

Είχανε βροντήξει τις μπότες τους

Περνώντας έξω από το σπίτι μας το 1944

Καθώς ο κόσμος στέκονταν στα πεζοδρόμια

Και τους κοίταζε με την άκρη του ματιού,

Η γη να τρέμει, περνάει, περνάει ο θάνατος...

Ένα άσπρο σκυλάκι έτρεξε στο δρόμο

Και μπερδεύτηκε στα πόδια των στρατιωτών.

Το κλότσησαν και πέταξε σαν να είχε φτερά.

Όλο αυτά τα πράγματα βλέπω!

Τη νύχτα να πέφτει. Ένα σκυλί με φτερά.

Charles Simic

"Η μουσική των άστρων"

Μετάφραση

Στρατής Χαβιαράς, Ντίνος Σιώτης

Εκδόσεις Κοινωνία των (δε)κάτων

Επικά μοτίβα

Τραγουδώ και το δάσος πρασινίζει

Β.Α

Εκείνη την εποχή ήμουν φιλοξενούμενη επάνω στη γη

Στη βάπτιση μου μού έδωσαν το όνομα-Άννα,

Το γλυκύτερο των ονομάτων στα χείλη των ανθρώπων

και στα αυτιά τους

Τόσο υπέροχες για μένα ήτανε οι γήινες χαρές

Που δεν μέτρησα δώδεκα ημέρες διακοπών

Αλλά τόσες όσες όλες οι ημέρες του έτους.

Εγώ, υπακούοντας κάποια κρυφή διαταγή,

Διάλεξα την ελευθερία για σύντροφο,

Ερωτεύτηκα μόνο τον ήλιο και τα δέντρα.

Κάποτε, σε ένα προχωρημένο καλοκαίρι,

συνάντησα μιαν άγνωστη

Σε εκείνη την απατηλή ώρα της ανατολής

Και κολυμπήσαμε μαζί στη ζεστή θάλασσα.

Τα ρούχα της μου φάνηκαν περίεργα,

Ακόμα πιο περίεργα-τα χείλη της, όμως οι λέξεις της-

Έπεσαν σαν άστρα τη νύχτα του Σεπτέμβρη.

Κι εκείνο το κυπαρισσένιο κορίτσι μου έμαθε κολύμπι,

Με το ένα χέρι της υποστηρίζοντας

το μη εξασκημένο μου σώμα

Στα γρήγορα κύματα που έσκαγαν,

Και, στεκούμενη στο ανοιχτογάλαζο νερό,

Μου μίλησε δίχως βιάση

Και φάνηκε πως των δέντρων οι κορφές

Θρόισαν ελαφρώς, ή η άμμος έτριξε,

Ή η ασημένια φωνή από τις μακρινές γκάιντες

Τραγούδησε για το χωρισμό στο σύθαμπο.

Αλλά δεν μπορούσα να θυμηθώ τα λόγια της

Και συχνά τη νύχτα ξυπνούσα με πόνους,

Και μου φαίνονταν πως έβλεπα τα ενωμένα της χείλη,

Τα μάτια της και τα απαλά μαλλιά της.

Σάμπως σε ουράνιο αγγελιοφόρο

Προσευχήθηκα σε αυτό το περίλυπο κορίτσι

"Πες μου, πες μου γιατί η μνήμη φθίνει;

Και γιατί, έχοντας τυραννήσει την ακοή μου

τόσο στοργικά,

Μου αφαιρείς την ευδαιμονία της επανάληψης;..."

Και μια φορά που μάζευα

Σταφύλια σε ένα ψάθινο καλάθι,

Μια γυναίκα μελαχρινή κάθισε στο γρασίδι,

Τα μάτια κλειστά και τα μαλλιά ξέπλεκα,

Κι ήταν αποχαυνωμένη και κουρασμένη

Από του φρούτου τη δυνατή μυρωδιά

Και της μέντας την πιπεράτη ανάσα

Εκείνη κάποιες θαυμάσιες λέξεις τοποθέτησε

Στης μνήμης μου την αποθήκη,

Κι αδειάζοντας το σκεπασμένο καλάθι

Έπεσα στην ξερή, κουκουλωμένη γη

Όπως στη αγκαλιά του εραστή σαν τραγουδά ο έρωτας.

Φθινόπωρο 1913

Άννα Αχμάτοβα

Ποιήματα

Απόδοση Γιάννης Αντιόχου

Εκδόσεις Μικρή Άρκτος

ΝΥΧΤΕΡΙΑ

Είναι η φωτισμένη ανάπαυλα,ούτε πυρετός, ούτε

χαύνωση, στο κρεβάτι ή στο λιβάδι.

Είναι ο φίλος ούτε φλογερός ούτε αδύναμος. Ο φίλος.

Είναι η αγαπημένη ούτε βασανιστική ούτε βασανισμένη.

Η αγαπημένη.

Ο αέρας και ο κόσμος που δε γυρέψαμε ποτέ.

Η ζωή.

-Αυτό λοιπόν ήταν που ανθίζει;

-Και το όνειρο δροσίζει.

ΙΙ

Ο φωτισμός ξανάρχεται στο δέντρο από γιαπί.

Από τις δυο άκρες της σάλας, διάκοσμοι αδιάφοροι, αρμονικές

ανυψώσεις ενώνονται. Το τείχος αντίκρυ από αυτόν

που αγρυπνά είναι μια ψυχολογική διαδοχή από τομές

διαζωμάτων, από ατμοσφαιρικές ζώνες και γεωλογικά

ατυχήματα. Εντατικό και γοργό όνειρο αισθηματικών

ομάδων με πλάσματα όλων των χαρακτήρων ανάμεσα

σε όλες τις θωριές.

ΙΙΙ

Οι λάμπες και τα χαλιά της βεγγέρας κάμνουν το θόρυβο

των κυμάτων, τη νύχτα, κατά μήκος της καρίνας

και γύρω από το κατάστρωμα των επιβατων.

Η θάλασσα της βεγγέρας, όμοια με τα στήθη της Αμαλίας.

Οι ταπετσαρίες, μέχρι τη μέση του ύψους, λόχμες από

δαντέλα, χρώμα σμαραγδιού, όπου πέφτουν με δύναμη

τα τρυγόνια της βεγγέρας.

........................................................

Η πλάκα από το μαύρο τζάκι, πραγματικοί ήλιοι

των αμμουδερών ακτών ά πηγάδια από μαγείες μοναδική

όψη αυγής, αυτή τη φορά.

Αρθούρος Ρεμπώ

Εκλάμψεις

Μετάφραση Αλέξης Ασλάνογλου

Εκδόσεις Ηριδανός

ΟΨΙΜΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Θα κλειδώσω τον εαυτό μου τώρα

σε ένα κελί από αγκαθωτό άχυρο

για να αναλογισθώ όλα από την άρχή

Ένα φύλλο μια ρίζα κι έναν λαγό

τη θάλασσα ένα σύννεφο ένα βράχο

Θα τα ξανασκεφτώ

όπως ένας αμαρτωλός αναθυμάται

τις αμαρτίες του

Θα ρωτήσω τον εαυτό μου

αν θλίβομαι τόσο πολύ

που δεν ανήκω σε έναν χλοερό τόπο

Θα αναρωτηθώ γιατί τόσες φορές

δεν ρώτησα τις ρίζες ποιον δρόμο να πάρω

Θα μετανιώσω μπροστά στο νερό

ένα σύννεφο μια σημύδα

Θα πλύνω τα πόδια τους

και θα επιδέσω τα τραύματα τους

Γιατί δεν μπορώ να συμφιλιωθώ

με τη πράσινη ζωή που θροίζει

και να κοιμηθώ ανάμεσα σε θνητά όνειρα

Φύλλο

δίδαξέ με να πέφτω

πάνω στην αδιάφορη γη

Άννα Καμιένσκα

Ξαφνιάσματα

Ανθολόγηση από το ποιητικό της λόγο

Απόδοση Βασίλης Καραβίτης

Εκδόσεις Μελάνι

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ

Οι ονειροπόλοι στέκονται πάντα στην άκρη γιατί μόνον από κει θα περάσει

οι φτωχοί που τους ελεούν προσφέρουν μεγαλόψυχα τον εαυτό τους

οι λέξεις μεγαλώνουν μέσα σε βράδια λησμονιάς

γυναίκες σιδερώνουν τα ξένα ασπρόρουχα κι ύστερα πηγαίνουν στην πόρτα και κλαίνε

κι αυτός που κάνει έναν μεγάλο κύκλο πριν πάει στο σπίτι του, γιατί δε θέλει ακόμα να το παραδεχτεί - όχι, μη με ρωτάς, τίποτα δε θα επανορθωθεί

παιδιά έρημα που φεύγουν αθόρυβα απ΄την παιδική ηλικία

ανέμελα πουλιά που βρίσκονται έναν ολόκληρο χρόνο σε άδεια

τ΄αγάλματα έχουν κι αυτά τις μελαγχολικές τους ώρες

ποιήματα - κλειδιά για την τρέλα ή τον ουρανό

η φήμη - αυτό το σφαγείο

ονειρεύομαι ένα νοσοκομείο για τ΄άρρωστα παραμύθια, κύκνους μες στα καπέλα των κατάδικων, δάφνες για νικημένους

εμείς οι ξεχασμένοι που μας αρκεί ένα χαμόγελο για να περάσουμε τα σύνορα του κόσμου

Αντίο, αντίο...Τίποτα δε θα επανορθωθεί...

Τάσος Λειβαδίτης

Ο τυφλός με τον λύχνο

Εκδόσεις Κέδρος

ΤΑ ΜΙΣΑΝΘΗ ΧΕΡΙΑ

Άγαλμα στον κήπο του Λουξεμβρούργου - Παρίσι

Σε παράγγειλαν υπεύθυνα νέα και δυνατή

κι η σάρκα σου παράδειγμα κανένα

απ΄τη δική μας σάρκα να μην πάρει.

Απαγορευτική να σμιλευτείς

σε κάθε αλλαγή και παραμόρφωση,

μια προστασία που δεν δόθηκε από καμία Τέχνη

στη δική μας ανθηρότητα και δύναμη.

Το ένα χέρι σου σμιλεύτηκε χτένα

στ΄ ανάκατα μαλλιά σου, ενώ το άλλο

φαίνεται σαν μόνο του να διάλεξε το ρόλο

ακουμπισμένο χάδι στην κοιλιά,

στην απαγορευμένη γονιμότητα

- δεν παραιτείται ούτε η πέτρα από τη μήτρα.

Υπεύθυνα Άγρυπνη προπάντων σε παράγγειλαν,

ποτέ να μη σε πάρει ύπνος,

ποτέ να μη σου μάθει όνειρο

τι δεν πραγματοποιείται.

Άγρυπνη για να επιτηρείς τις ποικιλίες των ρόδων,

μη και τα κόψουν χέρια μισανθή.

Αχ, αγαλματένια μου επιστάτισσα,

άδικα ξαγρυπνάς και δεν κοιμάσαι και δεν αφήνεις να σου μάθει τ΄όνειρο

τι δεν πραγματοποιείται

δεν βρέθηκε ακόμα επιστάτης, ούτε πλάνη, ούτε καν ποιητής που να μπορέσει τα μισανθή των φθινοπώρων χέρια να εμποδίσει

τις τόσες ποικιλίες των ρόδων και του βίου

μανιακά να αφανίζουν.

Κική Δημουλά

Το τελευταίο σώμα μου

Εκδόσεις Ίκαρος

Άι φωνή μυστική του σκοτεινού έρωτα

Άι βέλασμα δίχως πρόβατα! Άι πληγή!

Άι κεντρί από χολή, καμέλια καταποντισμένη!

Άι χείμαρρε δίχως θάλασσα, πολιτεία δίχως τείχος!

Άι νύχτα ατέρμονη με άσφαλτο τόρνεμα,

ουράνιο όρος αγωνίας ορθωμένης!

Άι σκύλε μέσα σε καρδιά, φωνή κυνηγημένη!

Σιωπή δίχως πέρατα, ώριμο κρίνο!

Φύγε μακριά μου, πυρή φωνή από πάγο,

μη με θες να χαθώ στα ζιζάνια

όπου δίχως καρπό λυγμούνε σάρκα κι ουρανός.

Άφησε το σκληρό σεντέφι της κεφαλής μου

σπλαχνίσου με, λύσε το πένθος μου!

Κι είμαι έρωτας, κι είμαι φύση!

Φεδερίκο Γκαρσία Λόρκα

Έντεκα σονέτα του σκοτεινού έρωτα

Μετάφραση Μάγια - Μαρία Ρούσσου

Εκδόσεις Ελεγεία

Ξανά οι λέξεις

Οι λέξεις μέσα απ΄τα λεξικά χιλιάδες

ξεχύνονται μόλις τ΄ανοίξεις

όπως μυρμήγκια μαύρα, κόκκινα, άσπρα

άμα πατήσεις μυρμηγκοφωλιά

Πως να βρεις, πως να διαλέξεις

μέσα στο συμφυρμό των λέξεων

τη μοναδική που πρέπει,

πως να γλιτώσεις απ΄τις άλλες

που κολλάνε πλήθος πάνω σου

γυρεύοντας να επιβιώσουν.

Όμως οι ανείπωτες λέξεις κάτω από τη γλώσσα

οι μοναχικές που δεν βγαίνουν απ΄το στόμα

κι εκείνες σιγοτρώνε από μέσα

αφήνοντας κουφάρια φυραμένα

ανθρώπων που προσπάθησαν να μιλήσουν

όταν πια ήταν αργά.

Όσο μπορώ

έστω δυο λέξεις να συνδυάσω

υπάρχω.

Τίτος Πατρίκιος

Η ηδονή των παρατάσεων

Εκδόσεις Κέδρος

Θαλασσοταραχή

Εσείς πανδοχεία και δρόμοι, εσείς ουρανοί σε αγρανάπαυση,

Εξοχές εσείς, αιχμάλωτες των μηνών του χρόνου,

Δάση εναγώνια που πνίγουν τα βρύα,

Με ξυπνάτε τη νύχτα για να με ανακρίνετε,

Να μια λεύκα που μ΄αγγίζει με το δάχτυλο,

Να ένας καταρράκτης που μου τραγουδά στο αφτί,

Πυρετώδης ένας παραπόταμος ορμάει στην καρδιά μου,

Ένα άστρο ανασηκώνει, χαμηλώνει τα βλέφαρα μου

Και ξέρει να με βρει ανάμεσα σε ζωντανούς και νεκρούς

Ακόμα κι αν κρύβομαι σ΄έναν ύπνο χορταριασμένο

Κάτω από την ταξιδιώτισσα στέγη του ονείρου.

Από τα φοβισμένα βράδια που τάραζε ο βίσωνας

Μέχρι το πρωινό τούτο του Μάη που ακόμα ψάχνει για τη χαρά του

Και που στα πλανερά μου μάτια ίσως είναι μόνο ένας μύθος,

Η γη είναι μια ηλακάτη όπου υφαίνουν ήλιος και σελήνη

Κι εγώ ένα τοπίο που ξέφυγε απ΄τ΄αδράχτι της,

Ένα κύμα της θάλασσας που αρμενίζει από τον καιρό του Ομήρου,

Αναζητώντας ωραίο ακρογιάλι για να ηχήσουν τρεις χιλιάδες χρόνια

Η ανθρώπινη μνήμη κυλάει πάνω στη σφαίρα, την τυλίγει,

Φτιάχνοντάς της έναν ευαίσθητο ουρανό με νευρώνες στο άπειρο,

Οι ήχοι όμως κείτονται θερισμένοι σε όλο το παρελθόν του κόσμου,

Η ιστορία δεν μπόρεσε ακόμα να κάνει ν΄ακουστεί μια φωνή Και να μονάχη στον πλανητικό δρόμο η καρδιά μας

Λαμπαδιάζοντας σαν ξερόκλαδο ανάμεσα σε δυο όρη σιωπής

Που θα σωριαστούν καταπάνω της με το αεράκι του θανάτου.

Jules Supervielle

Ποιήματα

Μετάφραση Ντενίζ Ανδριτσάνου

Εκδόσεις PRINTA

Ποιήματα του καιρού μας

Καθαρό νερό σε αστραφτερό ανθοδοχείο,

Λευκά και ρόδινα γαρίφαλα. Το φως

Στο δωμάτιο σαν χιονισμένος αέρας,

Που αντανακλά το χιόνι. Χιόνι φρέσκο

Στο τέλος του χειμώνα όταν επιστρέφουν τα απογεύματα.

Λευκά και ρόδινα γαρίφαλα - επιθυμεί κανείς

Τόσα περισσότερα απ΄αυτό. Η ίδια η μέρα

Απλοποιείται, ένα ανθοδοχείο λευκό,

Ψυχρό, ψυχρή πορσελάνη, χαμηλό και στρογγυλό,

Με τίποτε άλλο παρά τα γαρίφαλα εντός του.

ΙΙ

Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι αυτή η απόλυτη απλότητα

Απογύμνωνε κάποιον απ΄όλα τα μαρτύρια,

απέκρυπτε

Το από την αμαρτία συνθεμένο, ζωτικό Εγώ

Και το ανανέωνε σ΄έναν κόσμο λευκότητας,

Έναν κόσμο καθαρού νερού, αστραφτερά αιχμηρό,

Εκείνος θα ήθελε και πάλι περισσότερα, θα είχε ανάγκη

περισσότερα,

Περισσότερα από έναν κόσμο λευκών και χιονάτων

αρωμάτων.

ΙΙΙ

Θα απέμενε όμως ο αεικίνητος νους,

Ώστε κάποιος να θέλει να δραπετεύσει, να επιστρέψει

Σε ό,τι είχε από καιρό συντεθεί.

Το ατελές είναι ο παράδεισος μας.

Σημειωτέον ότι, μέσα σ΄αυτή την πίκρα, η απόλαυση,

Αφού το ατελές τόσο μας καίει,

Βρίσκεται στις ραγισμένες λέξεις και τους πεισματικούς ήχους.

WALLACE STEVENS

Δεκατρείς τρόποι

να κοιτάς ένα κοτσύφι

και αλλά ποιήματα

Adagia

Θραύσματα ποιητικής

Μετάφραση Χάρης Βλαβιανός

Εκδόσεις Άγρα

Ποίημα της χαράς

Είπα την ψυχή μου με μαύρο ψωμί και μέλι

στα χαράματα

στους δρόμους

στην Αθήνα.

Τότε που ο αέρας έδενε τα σύννεφα

σαν πεταλούδα έχασα το χνούδι.

Τώρα δεν έχω δρόμους ουράνιους

φεύγοντας απ΄την θύμηση το θάνατο μαγεύω

είν΄ο κόσμος ενάντιος

είν΄ο Ιησούς

τριήμερος ολοένα σκάβει την Ιστορία

δίχως φωνή

δίχως αγγέλους.

Είναι μόνος ωσάν χρωματιστό πουλί

αιωρούμενος απάνω στα νερά της κακίας

χορηγός των ψιχίων

ωραίος φίλος των δύο Λάζαρων -

έδωσε τον ένα στην πείνα

έδωσε τον άλλο στην ανάσταση.

Κ΄εγώ γράφοντας αγγίζω τ΄αστέρια

θνητός

εναγκαλίζομαι την εσπέρα

θνητός

και μεσ΄ στη νύχτα κλαίω.

Χαίρετε σεις αηδόνια του καλού

με διώχνουν τα χαράματα δεν έμεινε αγάπη

τ΄άνθη της λησμονιάς -

είπα την ψυχή μου με μαύρο ψωμί και μέλι.

Νίκος Καρούζος

Τα ποιήματα Τόμος Α΄

Εκδόσεις Ίκαρος

Εδώ σ΄αγαπώ

Μέσα στα σκιερά πεύκα ξετυλίγεται ο άνεμος

φωσφορίζει το φεγγάρι πάνω από φευγαλέα νερά

Διαβαίνουν οι μέρες όμοιες κυνηγώντας η μια την άλλη.

Σε ξετυλίγει η ομίχλη μέσα σε ορχηστρικές μορφές.

Ένας ασημένιος γλάρος, ξεκρεμιέται απ΄το ηλιοβασίλεμα.

Μερικές φορές ένα ιστίο. Ψηλά, ψηλά αστέρια.

Ω! ο μαύρος σταυρός ενός καραβιού. Μόνος κι η ψυχή μου είναι υγρή.

Ονειρέψου ξανά και ξανά την μακρινή θάλασσα.

Αυτό είναι ένα λιμάνι.

Εδώ σ΄αγαπώ.

Εδώ σ΄αγαπώ και μάταια σε κρύβει ο ορίζοντας.

Σ΄αγαπώ ακόμα και μέσα σ΄αυτά τα ψυχρά πράγματα.

Μερικές φορές πηγαίνουν τα φιλιά μου σ΄αυτά τα βαριά καράβια,

που τρέχουν μέσα στη θάλασσα ως εκεί που φτάνουν.

Εγώ πια βλέπω τον εαυτό μου ξεχασμένο σαν αυτές τις

παλιές άγκυρες.

Είναι πιο θλιβερά τα μουράγια όταν δένεται η νύχτα.

Κουράζεται η ζωή μου ανώφελα πεινασμένη.

Αγαπώ ό,τι δεν έχω. Είσαι εσύ τόσο αλαργινή

Ο κορεσμός μου παλεύει με τα αργά σούρουπα.

Όμως η νύχτα φτάνει κι αρχίζει να μου τραγουδάει.

Το φεγγάρι στροβιλίζει τον κύκλο του ονείρου του.

Με κοιτάζουν με τα μάτια τους τ΄αστέρια πιο μεγάλα.

Και όπως εγώ σ΄αγαπάω, τα πεύκα μεσ΄τον άνεμο,

θέλουν να τραγουδήσουν τ΄όνομα σου με τα συρμάτινα φύλλα τους.

Paplo Neruda

Ποιήματα

Μετάφραση Άννα Βάλβη

Cloe Varela Docampo

Εκδόσεις Τολίδης

Χρόνια

Εισέρχονται σαν ζώα από το

Σύμπαν των πρίνων, όπου τ΄αγκάθια

Δεν είναι σκέψεις πάνω στις οποίες γυρνάω, σαν γιόγκι,

Αλλά ένα πρασίνισμα, ένα σκοτείνιασμα τόσο καθαρό

Που παγώνουν και υπάρχουν.

Θεέ μου, εγώ δεν είμαι σαν εσένα

Μέσα στο μαύρο κενό σου,

Με αστέρια κολλημένα ολόγυρα, λαμπρό ηλίθιο κονφετί,

Η αιωνιότητα μου φέρνει πλήξη,

Ποτέ δεν τη θέλησα.

Ό,τι αγαπώ είναι

Το έμβολο σε κίνηση -

Η ψυχή μου πεθαίνει μπροστά του.

Και τις οπλές των αλόγων,

Το ανήλεο χρεμέτισμα τους.

Κι εσύ μεγάλη Στάση -

Τι το σπουδαίο υπάρχει σε σένα!

Είναι ένας τίγρης αυτός ο χρόνος, αυτός ο βρυχηθμός στην πόρτα;

Είναι ένας Χριστός,

Με την απαίσια

Θεική δαγκωματιά εντός του

Που ανυπομονεί να δώσει ένα τέλος και να πετάξει μακριά;

Τα αιμάτινα βατόμουρα είναι ο εαυτός τους, εντελώς ακίνητα.

Οι οπλές δε θα το ανεχτούν,

Στο γαλάζιο βάθος τα έμβολα σφυρίζουν.

Sylvia Plath

Ποιήματα

Μετάφραση Κατερίνα Ηλιοπούλου, Ελένη Ηλιοπούλου

Εκδόσεις Κέδρος

Σ΄έναν πρώιμα νεκρό

Ω, ο μαύρος άγγελος που φάνηκε σιγά μέσα απ΄το δέντρο

πράοι όταν μαζί, το βράδυ, παίζαμε

στο χείλος του γαλάζιου πηγαδιού.

Ήσυχο ήταν το βήμα μας και τα στρογγυλά μάτια μες

στη σκούρα παγωνιά του φθινοπώρου,

κι αχ η πορφυρή γλυκύτητα των άστρων.

Αυτός όμως κατέβηκε τα πέτρινα σκαλιά του Μενχσμπέργκ

γαλάζιο χαμόγελο στην όψη, παράξενα

κουκουλωμένος

στα πιο ήσυχα παιδικά του χρόνια και πέθανε

κι απόμεινε η ασημένια όψη του φίλου στον κήπο

να κρυφακούει στη φυλλωσιά ή στο παλιό πέτρωμα.

Η ψυχή τραγούδησε το θάνατο, την πράσινη σήψη της σάρκας

κι ήταν το θρόισμα του δάσους,

κι ο φλογερός θρήνος του αγριμιού.

Διαρκώς ηχούσαν από μικροσκοπικούς πύργους

οι γαλάζιες καμπάνες του βραδινού.

Κι ήρθε η ώρα, όταν εκείνος είδε τους ίσκιους στον πορφυρό ήλιο,

τους ίσκιους της σαπίλας στο γυμνό κλαδί

βράδυ, όταν σε μισοσκότεινα τείχη τραγούδησε ο κότσυφας,

γαλήνια στο δωμάτιο φάνηκε το πνεύμα του πρώιμα

νεκρού.

Ω το αίμα, που τρέχει απ΄το λαρύγγι εκείνου που ακούστηκε,

γαλάζιο λουλούδι, ω το πύρινο

δάκρυ μες στη νύχτα.

Σύννεφο χρυσό και χρόνος. Συχνά στο έρημο δωμάτιο

προσκαλείς τον νεκρό,

βαδίζεις κάτω από τις φτελιές κι εμπιστευτικά συνομιλείς κατεβαίνοντας τον πράσινο ποταμό.

Γκεόργκ Τράκλ

Το όνειρο του κακού

ποιήματα (1913 - 1915)

Μετάφραση Μιχάλης Παπαντωνόπουλος

Εκδόσεις Ερατώ

Ηλιόπετρα (απόσπασμα)

πάλι παραληρώ, δωμάτια, δρόμοι,

του χρόνου τους διαδρόμους ψηλαφίζω

κι ανεβοκατεβαίνω τα σκαλιά του,

τους τοίχους του αγγίζω, δεν κινούμαι,

πίσω γυρνώ, ζητάω το πρόσωπο σου,

πορεύομαι τους δρόμους του εαυτού μου

κάτω από ήλιο δίχως ηλικία,

κι εσύ βαδίζεις πλάι μου σαν δέντρο

σαν το ποτάμι πας και μου φωνάζεις,

στα χέρια μου βλασταίνεις σαν το στάχυ,

στα χέρια μου σαν σκίουρος σιγοτρέμεις,

όπως χίλια πουλιά πετάς, με σκέπει

το γέλιο σου μ΄αφρούς, στα χέρια μου είναι

η κεφαλή σου ένα μικρό αστέρι,

ο κόσμος ξανανθίζει όταν γελώντας

τρως ένα πορτοκάλι,

αλλάζει ο κόσμος

αν δυο, απ΄τον ίλιγγο ενωμένοι, πέσουν

στη χλόη: ο ουρανός πια χαμηλώνει,

τα δέντρα υψώνονται, ο χώρος είναι

φως μόνο και σιωπή, χώρος μονάχα

ολάνοιχτος για να πετούν τα μάτια,

άσπρη φυλή περνούν τα νέφη, λύνει

τους κάβους το κορμί, η ψυχή σαλπάρει,

τα ονόματα μας χάνουμε, στην τύχη

πλέουμε μεταξύ γλαυκού και πράσινου,

ακέραιος χρόνος όπου δεν συμβαίνει

τίποτα, μόνο η όλβια ροή του

Οκτάβιο Πας

Ηλιόπετρα

Μετάφραση: Κώστας Κουτσουρέλης

Εκδόσεις: Μαΐστρος

Το φιλί

Το στόμα μου ανθίζει σαν πληγή από κόψιμο.

Αδικήθηκα όλη τη χρονιά, ανίας

νύχτες, τίποτ΄άλλο από τραχείς αγκώνες σ΄αυτές

και ντελικάτα κουτιά Κλινέξ που φώναζαν κλαψιάρα

κλαψιάρα, κορόιδο!

Το σώμα μου ήταν άχρηστο χθες.

Σπαράσσεται τώρα στις ορθές γωνίες του.

Σπάει με ορμή τα ροζάρια της γριάς Μαρίας, κόμπο τον κόμπο

και κοίτα - Τώρα έχει κεραυνοβοληθεί.

Μια ανάσταση!

Κάποτε ήταν μια βάρκα, πέρα για πέρα ξύλινη

και χωρίς αποστολή, δίχως αλατόνερο από κάτω

και χρειαζόταν λίγο βάψιμο. Δε ήταν

παρά ένα σύνολο σανιδιών. Όμως την ανέβασες, την αρμάτωσες.

Ήταν η εκλεκτή σου.

Τα νεύρα διεγείρονται. Τ΄ακούω να ηχούν σαν μουσικά όργανα. Όπου υπήρχε σιωπή,

τα τύμπανα, οι χορδές τώρα παίζουν αθεράπευτα.

Εσύ το΄κανες αυτό.

Σκέτη ιδιοφυΐα στη πράξη. Λατρεία μου, ο συνθέτης έχει βηματίσει στη φωτιά.

Ανν Σέξτον

Ερωτικά ποιήματα

Μετάφραση: Ευτυχία Παναγιώτου

Εκδόσεις: Μελάνι

Άναμπελ Λη

Χρόνια πολλά πέρασαν από τότε,

Σ΄ένα βασίλειο δίπλα στο γιαλό,

Που κάποια κόρη εζούσε, τ΄όνομα της

ΑΝΑΜΠΕΛ ΛΗ, θα το ΄χετε ακουστό.

Κι η κόρη αυτή μονάχην είχε σκέψη

Να μ΄αγαπά και να την αγαπώ.

Είμαστε ακόμα οι δυο μικρά παιδάκια,

Σ΄ένα βασίλειο δίπλα στο γιαλό:

Μα ήταν τρανή η αγάπη που αγαπιόμαστε-

Η ΑΝΑΜΠΕΛ ΛΗ κι εγώ. Στον ουρανό

Τα φτερωμένα σεραφείμ, που μας ζηλεύανε,

Μας κοίταζαν με μάτι φθονερό.

Κι ήταν γι΄αυτό - περάσανε χρόνια -

Που, στο βασίλειο δίπλα στο γιαλό,

Κατέβηκε απ΄τα νέφη στην ωραία μου

ΑΝΑΜΠΕΛ ΛΗ, θανατερό

Τ΄αγέρι κι οι μεγάλοι συγγενείς της

Την πήραν και μ΄αφήσαν μοναχό,

Σ΄ένα μνημούρι μέσα να την κλείσουνε

Στη χώρα τούτη δίπλα στο γιαλό.

Οι άγγελοι, που δεν είχαν τη δική μας

Την ευτυχία, ζηλέψαν και γι΄αυτό -

Ναι! Και γι΄αυτό, (καθώς το ξέρουν όλοι

Μες στο βασίλειο δίπλα στο γιαλό)

Τ΄αγέρι από τα νέφη κάποια νύχτα

Κατέβηκε ψυχρό, θανατερό

Και μ΄άρπαξαν τον ώριο θησαυρό.

Κι από των πιο σοφών και πιο μεγάλων

Μ΄αγάπη μας τρανότερη πολύ -

Κι ούτε οι αγγέλοι πάνω στα ουράνια

Κι ούτε οι δαιμόνοι κάτω απ΄τον βαθύ

Ωκεανό μπορούνε την ψυχή μου

Να τη χωρίσουν διόλου απ΄την ψυχή

Της ωραίας μου ΑΝΑΜΠΕΛ ΛΗ.

Γιατί ποτέ δεν βγαίνει το φεγγάρι

Χωρίς ονείρατα γλυκά να μου κρατεί

Της ωραίας μου ΑΝΑΜΠΕΛ ΛΗ.

Και πάντα, όταν προβάλουνε τ΄αστέρια,

Νιώθω και πάλι τη ματιά τη λαμπερή

Της ωραίας μου ΑΝΑΜΠΕΛ ΛΗ.

Κι όλη τη νύχτα δίπλα μου τη νιώθω,

Συντρόφισσα μου, αγάπη μου ακριβή,

Μέσα στον τάφο δίπλα στην ακτή

Που του πελάου το κύμα αντιλαλεί.

Edgar Allan Poe

Ποιήματα, κριτική, επιστολές

Εκδόσεις: Πλέθρον

Μετάφραση του παραπάνω:

Κώστας Παπαδάκης

Έτσι μου στάθηκε ο Ταΰγετος

Έτσι μου στάθηκε ο Ταΰγετος: όπως ο κόρφος της μητέρας μου.

Με πότισε γαλάζιο, αψύ αίμα, ήλιο και πράσινο

ως να μου δέσει την ψυχή όπως την πέτρα του

ως να χαράξει στην καρδιά μου τις βαθιές χαράδρες του

να σχηματίσει μες στη ζωή μου δώδεκα κορφές

να βγαίνω απάνω με μοναδικό μου όνειρο τον ήλιο.

Με δίψα μου μοναδική τον ήλιο.

Δίψα βαθιά σαν ωκεανός,

ψηλότερη ως το φεγγάρι.

Δίψα που να τη λυπηθεί ο Θεός!

Γύρω τριγύρω στην καρδιά μου τα γεράνια στέφανα των γκρεμνών του,

ρωγμές για ζώα, νεροσυρμές, ελάτια κι αγριοπερίστερα.

Κι ένας αητός απάνω μου να σπαθίζει τα σύννεφα.

Κι ένας αητός απάνω μου να σκάφτει τις βροντές

ζητώντας να βρει μέσα τους ένα σπινθήρα! Έτσι μου στάθηκε ο Ταΰγετος όσο να γεννηθούνε

τα δυο παιδιά του Θεού μέσα μου: η Ποίηση και η Αγάπη!

Νικηφόρος Βρεττάκος

Η εκλογή μου

Ποιήματα 1933 - 1991

Εκδόσεις: Ποταμός

Αερογέφυρες

Χάθηκες

που στριφογυρνάς.

Πέρνα καμιά φορά από τον ύπνο μου

συνήθως είμαι εκεί

εκτός αν κλαίει το φεγγάρι

οπότε βγαίνω στο μπαλκόνι

το διότι να ρωτήσω τι συμβαίνει.

Πέρνα καμιά φορά.

Μπες απ΄το πλάι στάσου

κάτω από το γεφυράκι της παλάμης μου

απ΄όπου ήσυχα κυλάω.

Εκτός αν έχει ολότελα μαυρίσει το νερό

αν ψόφησαν κι οι πέτρες

αν έχει μολυνθεί και ο βυθός

οπότε θα με βρεις

στου σεντονιού τις όχθες.

Μη φοβάσαι.

Πάρε μαζί σου αν θες για σιγουριά

και την απαίτηση να μη σ΄αγγίξω διόλου

ανανέωσε και τη ληγμένη άδεια

να σε κοιτώ

και σου υπόσχομαι

εγκαίρως να ξυπνήσω

ώστε να μη σε πάρει είδηση

ο ύπνος σου ότι λείπεις.

Κική Δημουλά

Χλόη θερμοκηπίου

Εκδόσεις: Ίκαρος

Αυτός που σωπαίνει

Τὸ σούρουπο ἔχει πάντα τὴ θλίψη

ἑνὸς ἀτέλειωτου χωρισμοῦ
Κι ἐγὼ ἔζησα σὲ νοικιασμένα δωμάτια
μὲ τὶς σκοτεινὲς σκάλες τους
ποὺ ὁδηγοῦνε
ἄγνωστο ποῦ…

Μὲ τὶς μεσόκοπες σπιτονοικοκυρὲς
ποὺ ἀρνοῦνται
κλαῖνε λίγο
κι ὕστερα ἐνδίδουν
καὶ τ᾿ ἄλλο πρωί,
ἀερίζουν τὸ σπίτι
ἀπ᾿ τοὺς μεγάλους στεναγμούς…

Στὰ παλαιικὰ κρεβάτια
μὲ τὰ πόμολα στὶς τέσσερις ἄκρες
πλάγιασαν κι ὀνειρεύτηκαν
πολλοὶ περαστικοὶ αὐτοῦ τοῦ κόσμου
κι ὕστερα ἀποκοιμήθηκαν
γλυκεῖς κι ἀπληροφόρητοι
σὰν τοὺς νεκροὺς στὰ παλιὰ κοιμητήρια

Ὅμως ἐσὺ σωπαίνεις…
Γιατί δὲ μιλᾷς;
Πές μου!
Γιατί ἤρθαμε ἐδῶ;
Ἀπὸ ποῦ ἤρθαμε;
Κι αὐτὰ τὰ ἱερογλυφικὰ τῆς βροχῆς πάνω στὸ χῶμα;
Τί θέλουν νὰ ποῦν;

Ὤ, ἂν μποροῦσες νὰ τὰ διαβάσεις!!!
Ὅλα θὰ ἄλλαζαν…

Ὅταν τέλος, ὕστερα ἀπὸ χρόνια ξαναγύρισα…
δὲ βρῆκα παρὰ τοὺς ἴδιους ἔρημους δρόμους,
τὸ ἴδιο καπνοπωλεῖο στὴ γωνιά…

Κι ὁλόκληρο τὸ ἄγνωστο
τὴν ὥρα ποὺ βραδιάζει…

Τάσος Λειβαδίτης

Τακαράι Κικάκου... Χαϊκού

Ο βάτραχος

διασχίζει το νερό πάνω σ΄ένα μπανανόφυλλο!

Πως ταλαντεύεται!

Περνάει ένας ζητιάνος!

Η γη κι ο ουρανός

είναι τα καλοκαιρινά του ρούχα.

Τι υπέροχο φεγγάρι! Ρίχνει

τις σκιές των πεύκων πάνω

στα χαλάκια.

Η αστραπή...

εχτές στην ανατολή

σήμερα στη δύση

Το όνειρο που είδα

ότι με μαχαίρωσαν ήταν αλήθεια!

Με τσίμπησε ένας ψύλλος.

Σε ένα χορταριασμένο καλύβι

τρώω θρεπτικό χορτάρι

τέτοια πυγολαμπίδα που είμαι.

Ένας άνθρωπος που τρώει

ανάμεσα στα πρωινά λουλούδια,

αυτός είμαι!

"Το χιόνι μου"

συλλογίζομαι

και το καπέλο μου αλαφραίνει.

Η κλασσική παράδοση

των χαϊκού

Μετάφραση: Δώρα Στυλιανίδου

Εκδόσεις: Εκάτη

Πάθος

Όταν ο Ορφέας με ασημένιους ήχους αγγίζει τη λύρα,

Θρηνώντας έναν νεκρό στον βραδινό κήπο,

Ποιος είσαι εσύ που ξεκουράζεσαι κάτω από τα ψηλά δέντρα;

Σιγοψιθυρίζει ο θρήνος στο φθινοπωρινό καλάμι,

Η γαλάζια λίμνη,

Ετοιμοθάνατη κάτω από πράσινα δέντρα

Κι ακολουθώντας τη σκιά της αδερφής

Σκοτεινή αγάπη

Μιας άγριας γενιάς,

Που την αφήνει η μέρα θροϊζοντας πάνω σε χρυσούς

τροχούς.

Σιωπηλή νύχτα.

Κάτω από σκοτεινά έλατα

Δυο λύκοι έσμιξαν το αίμα τους

Σε πετρωμένη αγκαλιά, σαν χρυσό

Χάθηκε το σύννεφο πάνω από τη γέφυρα,

Υπομονή και σιωπή των παιδικών χρόνων.

Ξαναφανερώνεται το απαλό νεκρό σώμα

Στη λίμνη του Τρίτωνα

Κοιμισμένο μέσα στα υακίνθινα μαλλιά του.

Ας θρυμματιστεί επιτέλους το παγωμένο κεφάλι!

Γιατί πάντα ακολουθεί, ένα γαλάζιο θήραμα

Που κοιτάζει, κάτω από μισοσκότεινα δέντρα,

Αυτά τα σκοτεινά μονοπάτια

Τρομαγμένο και μαγεμένο από νυχτερινές μελωδίες,

Από την ευγένεια της τρέλας,

Κι ακόμη ακουγόταν το γεμάτο σκοτεινή έκσταση

Παίξιμο των χορδών

Στα παγωμένα πόδια της μετανιωμένης

Στην πετρωμένη πόλη.

George Trakl

Σκοτεινή αγάπη

μιας άγριας γενιάς

Μετάφραση: Νίκος Ειρηνάκης

Εκδόσεις: Γαβριηλίδης

Μικρή πράσινη θάλασσα

Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ

Που θα θελα να σε υιοθετήσω

Να σε στείλω σχολείο στην Ιωνία

Να μάθεις μανταρίνι και άψινθο

Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ

Στο πυργάκι του φάρου το καταμεσήμερο

Να γυρίσεις τον ήλιο και ν΄ ακούσεις

Πως η μοίρα ξεγίνεται και πως

Από λόφο σε λόφο συνεννοούνται

Ακόμα οι μακρινοί μας συγγενείς

Που κρατούν τον αέρα σαν αγάλματα

Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ

Με τον άσπρο γιακά και την κορδέλα

Να μπεις απ΄το παράθυρο στη Σμύρνη

Να μου αντιγράψεις τις αντιφεγγιές στην οροφή

Από τα Κυριελέησον και τα Δόξα σοι

Και με λίγο Βοριά λίγο Λεβάντε

Κύμα το κύμα να γυρίσεις πίσω

Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ

Για να κοιμηθώ παράνομα

Και να βρίσκω βαθιά στην αγκαλιά σου

Κομμάτια πέτρες και λόγια των Θεών

Κομμάτια πέτρες τ΄αποσπάσματα του Ηράκλειτου.

Οδυσσέας Ελύτης

Το φωτόδεντρο

και η δέκατη τέταρτη ομορφιά

Εκδόσεις: Ίκαρος

Οι λεμονιές

Άκουσέ με, οι στεφανωμένοι ποιητές

κινούνται μονάχα ανάμεσα σε φυτά

με ονόματα ασυνήθιστα: πυξάρια, αγριομυρτιές, κι ακάνθους.

Εγώ πάντως αγαπώ τους δρόμους που οδηγούν στα χορταριασμένα αυλάκια, όπου σε στέρνες

μισοξεραμένες πιάνουν τα παιδιά

κάποιο αδύνατο χέλι:

τα δρομάκια που κατεβαίνουν μέσα από πυκνές καλαμιές

ακολουθούν το ανάχωμα

και βγάζουν στους μπαξέδες, ανάμεσα στις λεμονιές.

Καλύτερα άλλωστε σαν η φλυαρία των πουλιών

χάνεται απορροφημένη από τον ουρανό:

πιο καθαρά ακούγεται το θρόισμα

των φιλικών κλαδιών μες στον σχεδόν ακίνητο αέρα

κι οι αισθήσεις αυτής της ευωδιάς

που δεν μπορεί να ξεκολλήσει από τη γη

και στάζει μέσα μας μια αχόρταγη γλύκα.

Εδώ των παθών που μας αποσπούν

σαν από θαύμα σταματάει ο πόλεμος

εδώ μας πέφτει, στους φτωχούς το μερίδιό μας σε πλούτη

κι είναι η ευωδιά των λεμονιών.

Βλέπεις, σ΄αυτές τις σιωπές όπου τα πράγματα

μας απαρνιούνται και μοιάζουν έτοιμα

να προδώσουν το τελευταίο τους μυστικό,

καμμιά φορά περιμένει κανείς

ν΄ανακαλύψει ένα λάθος της Φύσης,

το νεκρό σημείο του κόσμου, τον κρίκο που δεν κρατάει το υφάδι που αν ξεμπλέξεις στο τέλος σε οδηγεί

στην καρδιά της αλήθειας.

Το βλέμμα ερευνά επίμονα τριγύρω,

ο νους διερευνά, συμφιλιώνει και χωρίζει

μέσα στο άρωμα που διαδίδεται παντού

καθώς η μέρα αργοπεθαίνει.

Είναι οι σιωπές όπου θα δεις

σε κάθε ανθρώπινη σκιά που απομακρύνεται

μια ταραγμένη Θεότητα.

Μα η ψευδαίσθηση χάνεται και μας γυρίζει ο χρόνος

στις πολύβουες πολιτείες όπου το γαλάζιο προβάλλει

μονάχα σε κομμάτια, ψηλά στις μαρκίζες.

Έπειτα έρχεται η βροχή και κουράζει το χώμα,

πυκνώνει η ανία του χειμώνα πάνω απ΄τα σπίτια,

το φως λιγοστεύει - πικρή η ψυχή.

Όταν μια μέρα από την μισόκλειστη πόρτα

ανάμεσα απ΄τα δέντρα μιας αυλής

μας εμφανίζεται το κίτρινο των λεμονιών,

κι ο πάγος της καρδιάς μας λιώνει,

και μέσα μας ακούγεται δυνατά

τα τραγούδια τους

οι χρυσές τρομπέτες του ήλιου των ηλιαχτίδων.

Εουτζένιο Μοντάλε

Ανθολογία Ιταλικής Ποίησης

Ταξίδι στην όμορφη χώρα

Μετάφραση, σχόλια:

Σωτήρης Παστάκας

Γιάννης Η Παππάς

Εκδόσεις: Οδός Πανός

Ύστερα από τριάντα χρόνια

Τρώγαμε στην καντίνα του Κέντρου Ερευνών

στο Βωκρεσόν, τα φουντωμένα δέντρα

με το ελαφρό αγέρι αγγίζανε την τζαμαρία

όταν σαν σίφουνας μπήκε η Μονίκ

φωνάζοντας "Σκοτώσανε τον Τσε"

Μείναμε παγωμένοι, εμένα

ένας σπασμός μου χτυπούσε το στομάχι

νόμισα πως πια δεν θα μπορέσω

να ξαναβάλω φαΐ στο στόμα μου,

όμως σιγά σιγά όλοι μας συνεχίσαμε

να μιλάμε, να πίνουμε, να τρώμε.

Τώρα, ύστερα από τριάντα χρόνια

που γι΄άλλη μια φορά το σκέφτομαι,

λέω ίσως για μας καλύτερα που δεν γέρασες

που έμεινες για πάντα νέος Ερνέστο

όπως η επανάσταση στη χαραυγή της,

που δεν έγινες μεσόκοπος ηγέτης με προκοίλι

με στόχους υψηλούς που έμεναν ανέφικτοι

μ΄επιθυμίες που εκπληρώνονταν στα κρυφά.

Με γιλέκο και γραβάτα το σκήνωμα του Λένιν

αργά αλλοιώνεται μέσα στο Μαυσωλείο,

ο Στάλιν ταριχευμένος για λίγο τον συντρόφεψε

με τη στολή και τα διάσημα του στρατάρχη,

ο Μάο ως το τέλος έβλεπε τη μορφή του

σ΄εκατομμύρια αντίτυπα με φορεσιά του Μάο,

όμως εσύ μας έδωσες αφίσες εσαεί

μ΄ένα μπερέ, μ΄ένα πουκάμισο, με το πούρο

που δεν σβήνει στα σαρκωμένα χείλη

να μας κοιτάζεις σαν να σαι απέναντι μας

με τα φιλήδονα μάτια του θανάτου,

να μας χαμογελάς με το χαμόγελο

μιας άφθαρτης μεταδοτικής νεότητας.

Τίτος Πατρίκιος

Ποιήματα, IV

1988 - 2002

Εκδόσεις: Κέδρος

Επίλογος

Και πάλι πλησίασε, να, του μνημόσυνου η ώρα

και βλέπω κι ακούω και νιώθω σας όλες σας τώρα

κι εκείνην που σύραν βαστώντας την ως τη σιγή

κι εκείνην που πια δεν πατάει τη γενέθλια γη

κι εκείνην που κούνησε αχνά τ΄όμορφο της κεφάλι

και είπε: "Ξανάρχομαι εδώ σαν στο σπίτι μου πάλι".

Θα το΄θελα να΄τανε τρόπος τα ονόματα εδώ να τα πω,

μα μου΄χουνε τους καταλόγους παρμένους και που να τους βρω.

Γι΄αυτές έχω υφάνει ένα κάλυμμα φέρετρου μαύρο, φαρδύ,

με λέξεις δικές τους, φτωχές, που κρυφάκουσα εκεί.

Και πάντα θυμάμαι κι η μνήμη τις φέρνει κοντά μου

και δε θα ξεχάσω τες, μήτε στη νέα συμφορά μου,

κι αν κλείσουν, φιμώσουν μου το ματωμένο μου στόμα,

μ΄αυτό που εκατό εκατομμύρια λαού ξεφωνίζουν ακόμα,

παρόμοια ας με φέρνουν στη μνήμη ως εγώ μελετώ τες, ωιμένα,

καθώς θα χαράζει μνημόσυνου μέρα για μένα.

Κι αν κάποιοι σε τούτη τη χώρα θελήσουν

τιμώντας τη μνήμη μου μια προτομή να μου στήσουν,

το ναι μου τους δίνω γι΄αυτή τη λαμπρή τελετή

με μια συμφωνία : Να μη το μνημείο στηθεί

στη θάλασσα δίπλα, εκεί που πρωτόδα το φως,

γιατί με τη θάλασσα κόπηκε πια κι ο στερνός μου δεσμός,

και μήτε στους Κήπους των τσάρων την πέρα τη μύχια γωνιά,

εκεί που με ψάχνει στενάζοντας κάποια σκιά,

μα εδώ που στεκόμουν ατέλειωτες ώρες ορθή,

εδώ που για με στο λουκέτο δεν βάλαν κλειδί.

Γιατί και στον όλβιο τον θάνατο θέλω να μείνει

της μαύρης ο θόρυβος κλούβας για πάντα στη μνήμη

κι ο χτύπος, κι ο βρόντος της πόρτας που σκίζει τ΄αυτιά

κι ωσάν πληγωμένου θεριού το ουρλιαχτό της γριάς.

Κι ας στάζει απ΄τα βλέφαρα ασάλευτα, μπρούντζινα, ως λιώνει,

σαν δάκρυ ας κυλάει και σαν δάκρυ ας σταλάζει το χιόνι

κι ας γλούγλου κι ας γλου φυλακής περιστέρι μακριά

και πέρα τα πλοία του Νέβα ας πορεύονται αργά.

Άννα Αχμάτοβα

Ρέκβιεμ

Μετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου

Εκδόσεις: Άγρα

ΟΧΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ

Όχι δεν πρέπει να συναντηθούνε

Πριν από τη δύση του ήλιου

Στο δάσος με τις άδειες κονσέρβες

Γιατί οι επιθυμίες μας είναι πλοία

Που θα αράξουν μια νύχτα του χειμώνα

Απέναντι στη Σαλαμίνα ενώ εμείς

Θα ζητάμε τις νυχτερινές βάρδιες

Της Βηρυτού, της Όστιας

Όχι δεν πρέπει να συναντηθούμε

Πριν από την δύση του ήλιου

Στο δάσος με τις πεταμένες καπότες

Γιατί οι επιθυμίες είναι ταβέρνες πρόστυχες

Στο Πέραμα

Που τις νύχτες διαιωνίζουν το είδος του ζεϊμπέκικου

Ενώ εμείς ναύτες σιωπηλοί και δυνατοί

Της θάλασσας παιδιά και του έρωτα

Κατεβαίνουμε αργά τα σκαλιά του πλοίου

Στις μέσα κάμαρες εκεί που περνούν

Οι υπόνομοι των νεκρών επιθυμιών

Στις μέσα κάμαρες εκεί που περνούν

Οι υπόνομοι της Νέας Υόρκης

Στις μέσα κάμαρες εκεί που περνούν

Η μάνα σου, η μάνα σου στα μαύρα

Στις μέσα κάμερες εκεί που οι χαμένοι

Παίζουν στη πρέφα και στο τάβλι

Για ένα τσιγάρο

Για ένα καφέ

Τις νεκρές επιθυμίες τους

Εγώ διαλύομαι

Εγώ τεμαχίζομαι

Και συ με καλείς με πρόσκληση

Ανάμεσα σε επισήμους

Να παρακολουθήσω από την εξέδρα

Την κηδεία μου

Το δείπνο

Με μέλη τα διάσπαρτα του σώματός μου

Όχι προτιμώ να μην πάω στο δάσος

Με τις άδειες κονσέρβες

Όχι δε θα πάω στο δάσος

Με τις πεταμένες καπότες

Θα μείνω στις μέσα κάμαρες

Εκεί που αδιάκοπα περνούν

Οι υπόνομοι

Οι υπόνομοι της Νέας Υόρκης

Η μάνα σου, η μάνα μου στα μαύρα

Όχι δε θα πάω στο δάσος

Μπορείς λοιπόν

Απόψε να βγεις με τους Εβραίους της Νέας Υόρκης.

Γιώργος Χρονάς

Τα ποιήματα

1973-2008

Εκδόσεις: Οδός Πανός

Η παρθενογένεση

Σπαρτά

σπαρτά κι ασφένταμοι

μανιτάρια και σαλίγκαροι

άπραγα κοριτσάκια της βροχής που μ' έχετε συλλάβει;

Εκεί; Στα τρίτα ύψη; Απ' ανθόσκονη κήπων των αοράτων;

Εγώ τότε είμαι. Το βεβαιώνω. Εγώ.

Ναι για κει γεννιόμουν για κει μ' ανάγγελε το φως

που σας έδωκε της αστραπής τούτη τη δύναμη.

Τι να μην είχα πεθάνει από καιρό και να' χα

δει ώσπερ οι ανακύπτοντες εκ της θαλάσσης

ιχθύες κείνη που ήταν η ως

αληθώς γη.

Αυτήν θέλω να δω και αυτήν να κατοικήσω

την αλουργή και θαυμαστήν τα κάλλη την χρυσοειδή

την λευκή την γύψου και χιονός λευκοτέραν...

Ανεβάσετε με στους περιστρεφόμενους ανάμεσα

τροχίσκους των αιθέρων στους καταιγισμούς

αφήσετε με των εσπεριδοειδών μήπως κι από' να

σ' άλλο σώμα το βάρος μου αλλαχτεί σε λάμψη

εκτυφλωτική τριγύρω αθώων πλασμάτων

που εγώ μόνον τα θέλησα και άλλος κανείς.

Σπαρτά

σπαρτά κι ασφένταμοι

αενάκια και χελιδρονιές

τεμπερόριζες κι αγριομαντιλίδες

άπραγα κοριτσάκια της βροχής δεξιά της άνοιξης φυλάξετέ

μου

θέση από τα τώρα εκεί

στα τρίτα ύψη μετεωρισμένες

πάω - και με τα φουσκωμένα μάγουλα

τ' αγόρια οι άντρες σας φυσούν - ολοένα πάω

με τις οροσειρές στα στέρνα χαραγμένες

την κουκκίδα του ήλιου στο μαλλί

τη συρτή στο' να μου χέρι του πελάγους...

Άλφα: χρόνος ο αγέραστος

Βήτα: Ζευς ο αγρικέραυνος

Γάμμα: ο ακτήμων εγώ.

Αν κάτι αδημονεί μέσα στην άγρια μέντα

είναι της αγιοσύνης σου το λαγωνικό.

Οδυσσέας Ελύτης

Μαρία Νεφέλη

Εκδόσεις: Ίκαρος

Παλικάρι

Ταξίδεψα ένα χρόνο με τον Καπετάν Δυσσέα

ήμουν καλά

στην καλοκαιριά βολευόμουν στην πλώρη πλάι στη γοργόνα

τραγουδούσα τα κόκκινα χείλια της κοιτάζοντας τα χελιδονόψαρα,

στη φουρτούνα τρύπωνα σε μια γωνιά στ' αμπάρι μαζί με

το καραβόσκυλο που με ζέσταινε.

Σα βγήκε ο χρόνος είδα ένα πρωί μιναρέδες

ο ναύκληρος μου είπε:

"Είναι η Αγία Σοφιά, θα σε πάω το βράδυ στις γυναίκες"

Έτσι γνώρισα τις γυναίκες που φορούν μονάχα κάλτσες

εκείνες που διαλέγουμε, μάλιστα.

Ήταν ένας περίεργος τόπος

ένα περιβόλι με δυο καρυδιές μια δράνα ένα πηγάδι

τριγύρω ο τοίχος με σπασμένα γυαλιά στην άκρη

ένα αυλάκι τραγουδούσε "Εις το ρεύμα της ζωής μου"

Τότε είδα για πρώτη φορά μια καρδιά

τρυπημένη με τη γνωστή σαΐτα

ζωγραφισμένη στον τοίχο με κάρβουνο.

Είδα τα φύλλα της κληματαριάς κίτρινα

πεσμένα χάμω

κολλημένα στις πλάκες στη φτωχή λάσπη

κι έκανα ένα βήμα να πάω πίσω στο καράβι.

Τότες ο ναύκληρος μ' άρπαξε από το γιακά και με πέταξε

μέσα στο πηγάδι

το ζεστό νερό και τόση ζωή τριγύρω στο δέρμα...

Έπειτα το κορίτσι μου είπε παίζοντας απρόσεχτα με το

δεξί του στήθος:

"Είμαι από τη Ρόδο, με αρραβώνιασαν 13 χρονώ για 100 παράδες".

Και τ' αυλάκι τραγουδούσε "Εις το ρεύμα της ζωής μου".

Θυμήθηκα τη σπασμένη στάμνα μέσα στο δροσερό απομεσήμερο και συλλογίστηκα,

"Θα πεθάνει κι αυτή, πως θα πεθάνει;"

Της είπα μονάχα

"Πρόσεξε θα το χαλάσεις είναι η ζωή σου".

Το βράδυ στο καράβι δε βάσταξα να σιμώσω τη γοργόνα,

τη ντρεπόμουνα.

Γιώργος Σεφέρης

Ποιήματα

Εκδόσεις: Ίκαρος

Ποιητική τέχνη

Ένα ποίημα θα πρέπει να'ναι χειροπιαστό και βουβό

Σαν ένα φρούτο στρογγυλό

Άλαλο

Σαν τα παλιά μενταγιόν στο χέρι

Σιωπηλό σαν τη φθαρμένη σαν μανίκι πέτρα

Του περβαζιού του παραθύρου που χορτάριασε -

Ένα ποίημα θα πρέπει να'ναι δίχως λέξεις

Σαν την πτήση των πουλιών

Ένα ποίημα θα πρέπει να'ναι ακίνητο στον χρόνο

Σαν να αναρριχάται η σελήνη

Φευγάτο, όπως ελευθερώνει η σελήνη

κλαδί - κλαδί τα νυχτο - διαπλεγμένα δέντρα,

Φευγάτο, όπως η σελήνη πίσω απ' τα φύλλα του χειμώνα,

Μνήμη τη μνήμη το μυαλό -

Ένα ποίημα θα πρέπει να'ναι ακίνητο στον χρόνο

Σαν να αναρριχάται η σελήνη

Ένα ποίημα θα πρέπει να ισούται με το:

Μη αληθινό

Για όλο το ιστορικό του πόνου

Ένα άδειο άνοιγμα της πόρτας κι ένα πλατανόφυλλο

Για την αγάπη

Τη γερμένη χλόη και δύο φώτα πάνω απ' το θαλασσινό νερό -

Ένα ποίημα δεν θα πρέπει να σημαίνει

αλλά να μένει.

Άρτσιμπαλντ ΜακΛίς

Μετάφραση: Χρίστος Γούδης

Ανθολογία

Τα ωραιότερα ποιήματα του κόσμου

Εκδόσεις: Άγνωστο

Ελένη (απόσπασμα)

Έφυγαν ένας - ένας οι παλιοί μας γνώριμοι. Λιγόστεψε και

η αλληλογραφία.

Μόνο σε τίποτα γιορτές, σε τίποτα γενέθλια, μια σύντομη κάρτα -

ένα στερεότυπο τοπίο του Ταϋγέτου με δαντελωτές κορφές, πολύ γαλάζιες,

ένα κομμάτι απ' τον Ευρώτα με άσπρα βότσαλα και ροδοδάφνες,

ή τα ερείπια του Μυστρά με τις αγριοσυκιές. Μα το συχνότερο απ' όλα τηλεγραφήματα συλλυπητήρια. Κι απαντήσεις δεν έρχονταν. Ίσως στο μεταξύ νάχε πεθάνει ο παραλήπτης - δε μαθαίναμε πιο πέρα.

Ο σύζυγος μου δεν ταξίδευε πια. Δεν άνοιγε βιβλίο. Τα τελευταία του χρόνια

είχε γίνει πολύ νευρικός. Κάπνιζε ατέλειωτα. Τις νύχτες σεργιανούσε

στο μεγάλο σαλόνι, με κείνες τις ξέφτιες καφετιές του παντόφλες και τη μακριά νυχτικιά του.

Κάθε μεσημέρι, στο τραπέζι, επανερχόταν

στην απιστία της Κλυταιμνήστρας ή στη δίκαιη πράξη του Ορέστη σα να απειλούσε κάποιον.

Ποιός νοιαζόταν; Δεν τον άκουγα καν.

Ωστόσο

σαν πέθανε μούλειψε πολύ - μου λείψαν προπαντός εκείνες οι κουτές απειλές του,

σάμπως αυτές ακριβώς να μου ορίζουν μια θέση αμετάθετη στο χρόνο,

σάμπως αυτές να μ' εμποδίζουν να γεράσω.

Ονειρευόμουν τότε

τον Οδυσσέα, το ίδιο αγέραστον κι αυτόν, με το έξυπνο, τριγωνικό σκουφί του,

ν' αργοπορεί το γυρισμό του, ο πολυμήχανος, - με τι προφάσεις ευφάνταστων κινδύνων,

ενώ αφηνόταν (τάχα ναυαγός ) πότε στα χέρια μιας Κίρκης,

πότε στα χέρια

μιας Ναυσικάς, να του βγάζουν τα στρείδια απ' το στήθος, να τον λούζουν

με μικρά ρόδινα σαπούνια, να φιλούν την ουλή στο γόνατο του, να τον αλείφουν λάδι.

Γιάννης Ρίτσος

Ελένη

Εκδόσεις: Κέδρος

πικραμένος αναχωρητής

Θα φύγω σε ψηλό βουνό, σε ριζιμιό λιθάρι
να στήσω το κρεβάτι μου κοντά στη νερομάνα
ν' απλώσω εκεί την πίκρα μου, να λιώσει όπως το χιόνι.
Μη με ρωτάς καλέ μου αϊτέ.
Μη με ξετάζεις, ήλιε μου.
Μην πιάνεσαι απ΄τους ώμους μου και με γυρίζεις, άνεμε.
Φεγγαράκι μου.
Καλέ μου,Αυγερινέ μου, φέξε το ποροφάραγγο
Βόηθα να ανηφορίσω.
Ρίχτε στον δρόμο συννεφιά να μη γυρίσω πίσω.
Του κόσμου που βροντοχτυπούν οι χοντρές φλέβες του ήλιου,
Φέρνω ζαλιά στις πλάτες μου τα χέρια των νεκρών
Στη μια μεριά έχω τα όνειρα, στην άλλη τις ελπίδες
Κι ανάμεσα στις δυο ζαλιές το ματωμένο στέφανο.

Νικηφόρος Βρεττάκος

η σονάτα του σεληνόφωτος (απόσπασμα)

Ἄφησέ με ναρθῶ μαζί σου. Τί φεγγάρι ἀπόψε! Εἶναι καλὸ τὸ φεγγάρι, - δὲ θὰ φαίνεται ποὺ ἄσπρισαν τὰ μαλλιά μου. Τὸ φεγγάρι θὰ κάνει πάλι χρυσὰ τὰ μαλλιά μου. Δὲ θὰ καταλάβεις. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

Ὅταν ἔχει φεγγάρι, μεγαλώνουν οἱ σκιὲς μὲς στὸ σπίτι, ἀόρατα χέρια τραβοῦν τὶς κουρτίνες, ἕνα δάχτυλο ἀχνὸ γράφει στὴ σκόνη τοῦ πιάνου λησμονημένα λόγια - δὲ θέλω νὰ τ᾿ ἀκούσω. Σώπα.

Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου λίγο πιὸ κάτου, ὡς τὴ μάντρα τοῦ τουβλάδικου, ὡς ἐκεῖ ποὺ στρίβει ὁ δρόμος καὶ φαίνεται ἡ πολιτεία τσιμεντένια κι ἀέρινη, ἀσβεστωμένη μὲ φεγγαρόφωτο τόσο ἀδιάφορη κι ἄϋλη, τόσο θετικὴ σὰν μεταφυσικὴ ποὺ μπορεῖς ἐπιτέλους νὰ πιστέψεις πὼς ὑπάρχεις καὶ δὲν ὑπάρχεις πὼς ποτὲ δὲν ὑπῆρξες, δὲν ὑπῆρξε ὁ χρόνος κ᾿ ἡ φθορά του. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

Θὰ καθίσουμε λίγο στὸ πεζούλι, πάνω στὸ ὕψωμα, κι ὅπως θὰ μᾶς φυσάει ὁ ἀνοιξιάτικος ἀέρας μπορεῖ νὰ φαντάζουμε κιόλας πὼς θὰ πετάξουμε, γιατί, πολλὲς φορές, καὶ τώρα ἀκόμη, ἀκούω τὸ θόρυβο τοῦ φουστανιοῦ μου, σὰν τὸ θόρυβο δυὸ δυνατῶν φτερῶν ποὺ ἀνοιγοκλείνουν, κι ὅταν κλείνεσαι μέσα σ᾿ αὐτὸν τὸν ἦχο τοῦ πετάγματος νιώθεις κρουστὸ τὸ λαιμό σου, τὰ πλευρά σου, τὴ σάρκα σου, κι ἔτσι σφιγμένος μὲς στοὺς μυῶνες τοῦ γαλάζιου ἀγέρα, μέσα στὰ ρωμαλέα νεῦρα τοῦ ὕψους, δὲν ἔχει σημασία ἂν φεύγεις ἢ ἂν γυρίζεις οὔτε ἔχει σημασία ποὺ ἄσπρισαν τὰ μαλλιά μου, δὲν εἶναι τοῦτο ἡ λύπη μου - ἡ λύπη μου εἶναι ποὺ δὲν ἀσπρίζει κ᾿ ἡ καρδιά μου. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

Τὸ ξέρω πὼς καθένας μοναχὸς πορεύεται στὸν ἔρωτα, μοναχὸς στὴ δόξα καὶ στὸ θάνατο. Τὸ ξέρω. Τὸ δοκίμασα. Δὲν ὠφελεῖ. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

Φορές-φορές, τὴν ὥρα ποὺ βραδιάζει, ἔχω τὴν αἴσθηση πὼς ἔξω ἀπ᾿ τὰ παράθυρα περνάει ὁ ἀρκουδιάρης μὲ τὴν γριὰ βαριά του ἀρκούδα μὲ τὸ μαλλί της ὅλο ἀγκάθια καὶ τριβόλια σηκώνοντας σκόνη στὸ συνοικιακὸ δρόμο ἕνα ἐρημικὸ σύννεφο σκόνη ποὺ θυμιάζει τὸ σούρουπο καὶ τὰ παιδιὰ ἔχουν γυρίσει σπίτια τους γιὰ τὸ δεῖπνο καὶ δὲν τ᾿ ἀφήνουν πιὰ νὰ βγοῦν ἔξω μ᾿ ὅλο ποὺ πίσω ἀπ᾿ τοὺς τοίχους μαντεύουν τὸ περπάτημα τῆς γριᾶς ἀρκούδας -κ᾿ ἡ ἀρκούδα κουρασμένη πορεύεται μὲς στὴ σοφία τῆς μοναξιᾶς της, μὴν ξέροντας γιὰ ποῦ καὶ γιατί -ἔχει βαρύνει, δὲν μπορεῖ πιὰ νὰ χορεύει στὰ πισινά της πόδια δὲν μπορεῖ νὰ φοράει τὴ δαντελένια σκουφίτσα της νὰ διασκεδάζει τὰ παιδιά, τοὺς ἀργόσχολους τοὺς ἀπαιτητικοὺς καὶ τὸ μόνο ποὺ θέλει εἶναι νὰ πλαγιάσει στὸ χῶμα ἀφήνοντας νὰ τὴν πατᾶνε στὴν κοιλιά, παίζοντας ἔτσι τὸ τελευταῖο παιχνίδι της, δείχνοντας τὴν τρομερή της δύναμη γιὰ παραίτηση, τὴν ἀνυπακοή της στὰ συμφέροντα τῶν ἄλλων, στοὺς κρίκους τῶν χειλιῶν της, στὴν ἀνάγκη τῶν δοντιῶν της, τὴν ἀνυπακοή της στὸν πόνο καὶ στὴ ζωὴ μὲ τὴ σίγουρη συμμαχία τοῦ θανάτου -ἔστω κ᾿ ἑνὸς ἀργοῦ θανάτου- τὴν τελική της ἀνυπακοὴ στὸ θάνατο μὲ τὴ συνέχεια καὶ τὴ γνώση τῆς ζωῆς ποὺ ἀνηφοράει μὲ γνώση καὶ μὲ πράξη πάνω ἀπ᾿ τὴ σκλαβιά της.

Μὰ ποιὸς μπορεῖ νὰ παίξει ὡς τὸ τέλος αὐτὸ τὸ παιχνίδι; Κ᾿ ἡ ἀρκούδα σηκώνεται πάλι καὶ πορεύεται ὑπακούοντας στὸ λουρί της, στοὺς κρίκους της, στὰ δόντια της, χαμογελώντας μὲ τὰ σκισμένα χείλια της στὶς πενταροδεκάρες ποὺ τὶς ρίχνουνε τὰ ὡραῖα καὶ ἀνυποψίαστα παιδιὰ ὡραῖα ἀκριβῶς γιατί εἶναι ἀνυποψίαστα καὶ λέγοντας εὐχαριστῶ. Γιατί οἱ ἀρκοῦδες ποὺ γεράσανε τὸ μόνο ποὺ ἔμαθαν νὰ λένε εἶναι: εὐχαριστῶ, εὐχαριστῶ. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

Συχνὰ πετάγομαι στὸ φαρμακεῖο ἀπέναντι γιὰ καμιὰν ἀσπιρίνη ἄλλοτε πάλι βαριέμαι καὶ μένω μὲ τὸν πονοκέφαλό μου ν᾿ ἀκούω μὲς στοὺς τοίχους τὸν κούφιο θόρυβο ποὺ κάνουν οἱ σωλῆνες τοῦ νεροῦ, ἢ ψήνω ἕναν καφέ, καί, πάντα ἀφηρημένη, ξεχνιέμαι κ᾿ ἑτοιμάζω δυὸ - ποιὸς νὰ τὸν πιεῖ τὸν ἄλλον;- ἀστεῖο ἀλήθεια, τὸν ἀφήνω στὸ περβάζι νὰ κρυώνει ἢ κάποτε πίνω καὶ τὸν δεύτερο, κοιτάζοντας ἀπ᾿ τὸ παράθυρο τὸν πράσινο γλόμπο τοῦ φαρμακείου σὰν τὸ πράσινο φῶς ἑνὸς ἀθόρυβου τραίνου ποὺ ἔρχεται νὰ μὲ πάρει μὲ τὰ μαντίλια μου, τὰ σταβοπατημένα μου παπούτσια, τὴ μαύρη τσάντα μου, τὰ ποιήματά μου, χωρὶς καθόλου βαλίτσες - τί νὰ τὶς κάνεις; - Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

«Α, φεύγεις; Καληνύχτα.» Ὄχι, δὲ θἄρθω. Καληνύχτα. Ἐγὼ θὰ βγῶ σὲ λίγο. Εὐχαριστῶ. Γιατί ἐπιτέλους, πρέπει νὰ βγῶ ἀπ᾿ αὐτὸ τὸ τσακισμένο σπίτι. Πρέπει νὰ δῶ λιγάκι πολιτεία, -ὄχι, ὄχι τὸ φεγγάρι - τὴν πολιτεία μὲ τὰ ροζιασμένα χέρια της, τὴν πολιτεία τοῦ μεροκάματου, τὴν πολιτεία ποὺ ὁρκίζεται στὸ ψωμὶ καὶ στὴ γροθιά της τὴν πολιτεία ποὺ ὅλους μας ἀντέχει στὴν ράχη της μὲ τὶς μικρότητές μας, τὶς κακίες, τὶς ἔχτρες μας, μὲ τὶς φιλοδοξίες, τὴν ἄγνοιά μας καὶ τὰ γερατειά μας,-ν᾿ ἀκούσω τὰ μεγάλα βήματα τῆς πολιτείας, νὰ μὴν ἀκούω πιὰ τὰ βήματά σου μήτε τὰ βήματα τοῦ Θεοῦ, μήτε καὶ τὰ δικά μου βήματα. Καληνύχτα.

Γιάννης Ρίτσος :η σονάτα του σεληνόφωτος Εκδόσεις: Κέδρος

Σ' ευχαριστώ

Σ' ευχαριστώ που μου δίνεις την ευκαιρία να' μαι ο γιατρός του καραβιού! Λυπούμαι που θα πρέπει να αρνηθώ -

Αλλά, βλέπεις, το μόνο που ξέρω από ιατρική είναι άνθη πορτοκαλιάς

γερμένα στο φως του δειλινού σε φόντο πορφυρό κασμίρινο

που μέσα τους στήθη ανακαλύπτουνε τους νόμους του φωτός

και της νυχτός, όπου το κασμίρινο χρώμα άγκυρα ρίχνει

καταμεσής της θαλάσσης.

Σ' ευχαριστώ επίσης που μου δίνεις τούτα τα πεντάδυμα

να τ' αναθρέψω και να τα κάνω ευτυχισμένα...Το μυαλό μου

ήτανε κάπου αλλού.

Σ' ευχαριστώ που μου δίνεις να πλύνω αυτό το θωρηκτό,

όμως έχω ένα ερύθημα στα χέρια μου και τσούζουν και τα μάτια μου,

και ξέρω τόσα λίγα για καθαρισμό ενός πλοίου

που θα' τανε καλύτερα να καθαρίσω ένα νησί.

Εκεί ξέρει κανείς περί τίνος πρόκειται - σφουγγάρισε αυτές τις φοινικιές,

σκούπισε λίγο την αμμουδιά γυάλισε εκείνες τις καρύδες.

Μετά ξεκουράσου για λίγο κι έπειτα είναι καιρός να περιποιηθείς τη χλόη

και να διαχωρίσεις τα φύλλα της εκεί που κολλώδη υλικά έκαναν φύλλα διακριτά να κολληθούν μαζί,

φτιάχνοντας ένα άσχημο ματσάκι

κι ύστερα απομάκρυνε την ξεραμένη φλούδα απ' τα δέντρα, και αρωμάτισε ετούτα τα νησιά μ' ένα τραγούδι...Εύκολα πράγματα -

αλλά ένα θωρηκτό!

Από που να αρχίσει κανείς και πως να το κάνει; από τα φινιστρίνια;

Καλύτερα να καθαρίσω ένα εκατομμύριο φοινικόδεντρα.

Κέννεθ Κωχ

Μετάφραση: Χρίστος Γούδης

Τα ωραιότερα ποιήματα

του κόσμου

Εκδόσεις: Άγνωστο

Φωτόδεντρο

Μια λέξη,

που για χάρη της σ' έχασα:

η λέξη

ποτέ.

Ήταν,

και κάπου κάπου το θυμόσουν κι εσύ,

ήταν

μια ελευθερία.

Κολυμπούσαμε.

Ξέρεις ακόμα, πως τραγουδούσα;

Με το φωτόδεντρο τραγουδούσα, με το τιμόνι.

Κολυμπούσαμε.

Ξέρεις ακόμα, πως κολυμπούσες;

Ανοιχτή ήσουν μπροστά μου,

μπροστά

στην προ-

εξοχή της ψυχής μου.

Κολυμπούσα και για τους δυο μας. Δεν κολυμπούσα.

Το φωτόδεντρο κολυμπούσε.

Κολυμπούσε; Γιατί ήταν

βάλτος τριγύρω. Ήταν το ατέλειωτο τέλμα.

Μαύρο κι ατέλειωτο, έτσι κρεμόταν,

έτσι κρεμόταν προς τον κόσμο.

Ξέρεις ακόμα πως τραγουδούσα;

Αυτή -

ω αυτή η παρεκτροπή.

Ποτέ. Προς τον κόσμο. Δεν τραγουδούσα. Ανοιχτή

ήσουν μπροστά μου, ξαπλωμένη μπροστά στην ψυχή που ταξίδευε.

Paul Celan

Του κανενός το ρόδο

Μετάφραση: Χρήστος Γ. Λάζος

Εκδόσεις: Άγρα

Κάψιμο μαγισσών

Στην αγορά στοιβάζουν ξερά κλαδιά.
Μια συστάδα σκιών είναι φτηνό πανωφόρι. Κατοικώ
Το κέρινο ομοίωμα του εαυτού μου, το σώμα μιας κούκλας.
Η αρρώστια ξεκινά εδώ: είμαι στόχος για μάγισσες.
Μόνο ο διάβολος μπορεί να καταβροχθίσει τον διάβολο.
Τον μήνα που τα φύλλα κοκκινίζουν σκαρφαλώνω σ’ ένα κρεβάτι που φλέγεται.

Είναι εύκολο να κατηγορείς το σκοτάδι: το στόμα μιας πόρτας,
Την κοιλιά του κελαριού. Έσβησαν την ακτινοβολία μου.
Μια μαυροφόρα με κρατά σ’ ένα κλουβί για παπαγάλους.
Τι μεγάλα μάτια που έχουν οι νεκροί!
Έχω στενές σχέσεις μ’ ένα μαλλιαρό πνεύμα.
Καπνός ανεβαίνει δαχτυλιδωτά από το στόμιο αυτού του κενού δοχείου.

Αν παραμείνω μικρή, δεν θα μπορώ να κάνω κακό.
Αν δεν κινούμαι, δεν θα αναποδογυρίσω τίποτα. Αυτό είπα,
Κουρνιάζοντας κάτω απ’ το καπάκι, μικροσκοπική και αδρανής σαν κόκκος ρυζιού.
Το ένα μετά το άλλο ανάβουν τα μάτια της κουζίνας.
Είμαστε γεμάτοι άμυλο, μικροί λευκοί μου σύντροφοι. Μεγαλώνουμε.
Πονάει στην αρχή. Οι κόκκινες γλώσσες θα διδάξουν την αλήθεια.

Μητέρα των σκαθαριών, μόνο χαλάρωσε του χεριού σου το σφίξιμο:
Θα πετάξω μέσα από το στόμα του κεριού σαν άκαυτη νυχτοπεταλούδα.
Δώσε μου πίσω το σχήμα μου. Είμαι έτοιμη να ερμηνεύσω τις ημέρες.
Που ζευγάρωνα με τη σκόνη στη σκιά μιας πέτρας.
Οι αστράγαλοί μου λάμπουν. Η λάμψη ανεβαίνει στους μηρούς μου.
Χάνομαι, χάνομαι μέσα στον χιτώνα όλου αυτού του φωτός.

sylvia Plath

Μετάφραση: Χάρης Βλαβιανός

Αυτός ο έρωτας

Τοσο βίαιος

Τόσο εύθραυστος

Τόσο τρυφερός

Τόσο απελπισμένος

Αυτός ο έρωτας

Ωραίος σαν τη μέρα και άσχημος σαν το χρόνο

Όταν ο χρόνος είναι άσχημος

Αυτός ο έρωτας τόσο αληθινός

Τόσο ωραίος

Τόσο ευτυχισμένος

Τόσο χαρούμενος

Και τόσο γελοίος

Τρέμοντας από φόβο σαν ένα παιδί

στο σκοτάδι

Και τόσο σίγουρος σαν ένα άνδρα ήρεμο μέσα στη νύχτα

Αυτός ο έρωτας που φόβιζε τους άλλους

Που τους έκανε να μιλούν

Που τους έκανε να ωχριούν

Αυτός ο έρωτας ο εύθυμος

γιατί εμείς τον κάναμε έτσι

Διστακτικό πληγωμένο τσαλαπατημένο τελειωμένο προδομένο ξεχασμένο

Γιατί εμείς τον κάναμε διστακτικό πληγωμένο τσαλαπατημένο τελειωμένο προδομένο ξεχασμένο

Αυτός ο έρωτας ολόκληρος

Ακόμη τόσο ζωντανός

Και ηλιόλουστος

Είναι ο δικός σου

Είναι ο δικός μου

Αυτός που ήταν

Αυτό το πάντοτε καινούριο

Και που δεν άλλαξε

Τόσο αληθινός όσο ένα φυτό

Τόσο τρεμάμενος όσο ένα πουλί

Τόσο ζεστός και τόσο ζωντανός όσο το καλοκαίρι

Μπορούμε και οι δυο να πάμε

και να τον επαναφέρουμε

Μπορούμε να ξεχάσουμε

Και μετά να ξανακοιμηθούμε

Να ξυπνούμε να υποφέρουμε να γερνάμε

Να ξανακοιμούμαστε πάλι

Να ονειρευόμαστε το θάνατο

Να ξυπνούμε να χαμογελάμε και να γελάμε

Και να ξανανιώνουμε

Ο έρωτας μας μένει εκεί

Ξεροκέφαλος σα γαϊδούρι

Ζωντανός σαν την επιθυμία

Ανελέητος σαν τη μνήμη

Ηλίθιος σαν τη θλίψη

Τρυφερός σαν την ανάμνηση

Παγερός σαν το μάρμαρο

Ωραίος σαν τη μέρα

Εύθραυστος σαν ένα παιδί

Μας παρατηρεί και μειδιά

Και μας μιλά σαν να μη λέει τίποτα

Κι εγώ ακούω τρέμοντας

Και κλαίω

Κλαίω για σένα

Κλαίω για μένα

Σε ικετεύω

Για σένα για μένα και για όλους αυτούς

που αγαπήθηκαν

Και που αγαπιούνται

Ναι τον κλαίω

Για σένα για μένα και για όλους τους άλλους που δε γνωρίζω

Έρωτα μείνε εκεί

Εκεί που είσαι

Εκεί που ήσουν άλλοτε

Μείνε εκεί

Μην κουνηθείς

Μην ξαναπάς

Εμείς που αγαπηθήκαμε

Δε θα σε λησμονήσουμε

Εσύ δε θα μας λησμονήσεις

Δεν έχουμε παρά εσένα πάνω στη γη

Μη μας αφήνεις να γίνουμε κρύοι

Πολύ πιο μακριά σήμερα

Και δεν έχει σημασία πού

Δώσε μας σημάδι ζωής

Πολύ πιο αργά στη γωνιά ενός δέντρου

Μέσα στο δάσος της μνήμης

Ζακ Πρεβέρ

Η τροφός

Όχι, άλλες πληροφορίες για τον έρωτα

δεν έχω

μόνον ότι πρόκειται

για αντιφέγγισμα φλόγας

από καντήλι σε τάφο άστρου

άσβεστη μένει νυχθημερόν

με θύελλα βροχή και χιόνι

χωρίς λάδι χωρίς φιτίλι

από μόνη της καίει

σα να 'ναι θαύμα ο έρωτας

και επειδή από το θαύμα κρέμεται

η συντήρησή μας

τυφλά πιστεύουμε στην άσβεστη

επιτάφια φλόγα του έρωτα.

Μόνο αν πλησιάσεις με το κεράκι σου

και πάρεις φως για το σπίτι

το φως αυτό

μετά από λίγα βήματα σβήνει

από μόνο του

χωρίς θύελλα βροχή και χιόνι

όπως σβήνει κάθε θαύμα όταν το αποσπάσεις

απ' την τροφό του ιδέα.

Κική Δημουλά

Τα εύρετρα

Εκδόσεις: Ίκαρος

Γεια στη θάλασσα

Ο άνεμος καταδιώκει τα περιστέρια

Ο άνεμος με το κόκκινο στόμα

Και τα καλοδουλεμένα χέρια

Ο άνεμος που τραγουδάει

Όταν η θάλασσα σωπαίνει

Σηκώνονται οι τρίχες του ανθρώπου

Από τις βουνοκορφές ο ίλιγγος μας χαιρετάει

Ξοδεύεται για να πετάξουμε κι εμείς πάνω του

Όπως κάνει αυτός

Δεν είναι τρέλα η ζωή

Αλλά κολύμπι στον αγέρα

Αλλά ήσυχο και φλογερό βάδισμα

Πάνω στη ράχη των αλόγων

Πάνω στον οίστρο των πετεινών τ' ουρανού

Πάνω στο παχύ στρώμα

Της αθανασίας

Δεν βρίσκει πάτον η καρδιά μας

Μήτε την ανάμνηση δεν αγγίζουμε

Με τα πόδια

Δεν υφίσταται πια κενό

Το πρόσωπό μας πολλαπλασιάζεται

Από τα χόρτα αναβλύζει συνεχώς

Η πατρίδα

Και ορμάει να μας συναντήσει

Δεν είμαστε ξένοι

Δεν είμαστε πια ξένοι

Πουθενά.

Γιώργος Σαραντάρης

Ποιήματα

Εκδόσεις: Ζήτρος

Κοινωνική στήλη

Κάπου χιονίζει και το ηλιοβασίλεμα δε φαίνεται

( οι άνθρωποι φοβούνται τα γκρίζα απογεύματα )

η νοσταλγία έρχεται ως καταπέλτης σημαίνοντας

ώρες ζωγραφισμένες σε καμβάδες ύπνου κάπου

φυσάει και ο αέρας δε φαίνεται οι απόκληροι

φορούν αρβύλες εκστρατείας και αναχωρούν

για τη χαριστική βολή της μοίρας τους μοιραίες

γυναίκες βγάζουν τα ψηλά τακούνια απορώντας

για την κατάντια των αντρών που έρχονται με

πεσμένα όργανα να παίξουν βαλς αρραβώνων

οι δεσμοί αίματος εξαφανίζονται στην εμφάνιση

στιγμιαίων στάρλετ με λουλουδάτα κομπινεζόν

οι απόκληροι ρίχνουν κλοτσιές στη μοίρα τους

σπεύδοντας στις άδειες παρελάσεις αναπήρων

πολέμου τα προσφυγικά γκέτο αναταράσσονται

οι λαβύρινθοι απλοποιούν τα δεδομένα και ο

Μινώταυρος διαλέγει την όμορφη δεσποινίδα

της κοινωνικής στήλης εβδομαδιαίου περιοδικού

Ντίνος Σιώτης

Σύνδεση με τα προηγούμενα

Εκδόσεις: Κέδρος

Ορυχείο

Σου γράφω γεμάτη τρόμο μέσα από μια στοά νυχτερινή

φωτισμένη από μιαν ελάχιστη λάμπα σα δαχτυλήθρα

ένα βαγόνι περνάει από πάνω μου προσεχτικά

ψάχνει τις αποστάσεις του μη με χτυπήσει

εγώ πάλι άλλοτε κάνω πως κοιμάμαι άλλοτε πως μαντάρω ένα ζευγάρι κάλτσες παλιές

γιατί έχουν όλα γύρω μου παράξενα παλιώσει

Στο σπίτι

χτες

καθώς άνοιξα τη ντουλάπα έσβησε γίνηκε σκόνη μ' όλα τα ρούχα της μαζί

τα πιάτα σπάζουν μόλις κανείς τ' αγγίξει

φοβάμαι κι έχω κρύψει τα πηρούνια και τα μαχαίρια

τα μαλλιά μου έχουν γίνει κάτι σα στουπί

το στόμα μου άσπρισε και με πονάει

τα χέρια μου είναι πέτρινα

τα πόδια μου είναι ξύλινα

με τριγυρίζουν κλαίγοντας τρία μικρά παιδιά

δεν ξέρω πως γίνηκε και με φωνάζουν μ ά ν α

Θέλησα να σου γράψω για τις παλιές μας τις χαρές

όμως έχω ξεχάσει να γράφω για πράγματα

χαρούμενα

Να με θυμάσαι

Μίλτος Σαχτούρης

Ποιήματα

(1945 - 1971)

Εκδόσεις: Κέδρος

Τετάρτη των τεφρών

Διότι δεν ελπίζω να γυρίσω πάλι

Διότι δεν ελπίζω

Διότι δεν ελπίζω να γυρίσω

Του ενός το χάρισμα ζητώντας και του άλλου το σκοπό

Τώρα δεν μάχομαι να μάχομαι για τέτοια

( Γιατί ο γερο - αετός ν' ανοίγει τα φτερά του; )

Γιατί να πενθώ

Την αφανισμένη δύναμη της κοινής βασιλείας;

Διότι δεν ελπίζω να γυρίσω πάλι

Την ανάπηρη δόξα της θετικής ώρας

Διότι δεν νομίζω

Διότι γνωρίζω πως δεν θα γνωρίσω

Διότι δεν μπορώ να πίνω

Εκεί, που ανθίζουν δέντρα, και πηγές κυλούν, αφού τίποτα

δεν υπάρχει πάλι

Διότι γνωρίζω πως ο χρόνος είναι πάντα χρόνος

Και ο τόπος είναι πάντα και μόνο τόπος

Και ότι είναι τωρινό είναι τωρινό για μόνο μια φορά

Και μόνο για έναν τόπο

Χαίρομαι που τα πράγματα είναι όπως είναι και

Απαρνούμαι την ευλογημένη μορφή

Κι απαρνούμαι την φωνή

Διότι δεν μπορώ να ελπίζω να γυρίσω πάλι

Χαίρομαι συνεπώς, έχοντας να οικοδομήσω κάτι

Πάνω στ' οποίο να χαίρομαι

Και προσεύχομαι στον Θεό να 'χει έλεος επάνω μας

Και προσεύχομαι ώστε να μπορώ να λησμονήσω

Τα θέματα που συζητώ τόσο πολύ με τον εαυτό μου

Τόσο πολύ εξηγώ

Διότι δεν ελπίζω να γυρίσω πάλι

Ας αποκριθούν αυτές οι λέξεις

Για ό,τι έγινε, να μη γίνει πάλι

Μήπως η κρίση δεν είναι τόσο βαριά επάνω μας

Διότι τούτα τα πτερά δεν είναι πια πτερά για να πετούν

Μα μονάχα ριπίδια να κτυπούν τον αέρα

Τον αέρα που είναι τώρα ολότελα μικρός και στεγνός

Μικρότερος, στεγνότερος κι από την βούληση

Δίδαξέ μας μέριμνα και όχι μέριμνα

Δίδαξέ μας να μένουμε ακίνητοι.

Προσεύχου για μας αμαρτωλούς τώρα και στην ώρα του θανάτου μας

Προσεύχου για μας τώρα και στην ώρα του θανάτου μας.

Τ. Σ. Έλιοτ

Άπαντα τα ποιήματα

Μετάφραση: Αριστοτέλης Νικολαΐδης

Εκδόσεις: Κέδρος

Τειρεσίας (απόσπασμα)

Μαντέματα, λέει, αγγελοκρούσματα, καλέσματα, αγγέλματα

ίσκιος καπνού, φτερό πουλιού στ' αγκάθια, λέει

σκούξιμο με τη μαύρη ουρά στο βάλτο κάτω, με το λιόγερμα

πράσινο φύλλο δαγκωμένο, και τα χνάρια του δοντιού

μεινεσμένα στο φύλλο

σπασμένο ποτήρι, κρυμμένο πίσω απ' τη σκάλα

η πόρπη απ' τη ζώνη της γυναίκας στα στάχυα

κβόου κβο, η κουκουβάγια, κβόου κβο, στη σπασμένη κολόνα

και τα πατήματα, άκου, του λαγού, της χελώνας, του απολησμονημένου.

Δίπλα μας, κάποιοι ανεβαίνουν κατεβαίνουν μια σκάλα στο σκοτάδι,

και πάντα, μ' όλη τη διαφορά στον ρυθμό και στον ήχο,

ο ίδιος άνθρωπός, την ίδια σκάλα ανεβοκατεβαίνει

μέσα στο ίδιο σκοτάδι - ανέγνωρος πάντοτες,

γνώριμος μόνο απ' το που συνηθίσαμε το ανέγνωρο

κι ήρεμος πότε πότε απ'τη δικιά μας αδιαφορία να γνωρίσουμε,

μια και γνωρίζουμε την επανάληψη και το ξανάρχισμα του ανέγνωρου.

Όλες οι προφητείες. τ' αγγέλματα και τα μαντέματα, όλα ψεύτικα,

αθέλητα κι αθώα ψεύτικα. Δεν έχει ο άνθρωπος μια πέτρα ν' ακουμπήσει και να κλάψει. Κρύβεται

ακέριος κι ολοφάνερος πίσω απ' τις σάλπιγγες - φωνάζει, προστάζει,

δοξάζει, δοξάζεται. Δεν κρύβεται απ' το χρόνο και το θάνατο.

Η δόξα του

είναι η τρανότερη μοναξιά του - αυτή τον σκεπάζει

απ' την κορφή ως τα νύχια και τότες δεν πρέπει

(κανένας δεν του το σχωρνάει) να μολογήσει

την ίδια του μοναξιά - τη μοναξιά του κόσμου.

Καθένας βλέπει κείνο που μπορεί και που θέλει -

για τ' άλλα τι φταίει;

Η αλήθεια είναι μόνη, κατάμονη.

Οι αληθινοί είναι μόνοι, κατάμονοι. Σωπαίνουνε.

Σωπαίνουμε - σιωπή του πάγου στο ψηλότερο όρος.

Δεν την αντέχεις μήτε τη σιωπή χαράζεις δρόμο

ανάμεσα στη σιγαλιά και στη λαλιά μασάς τα λόγια σου

σάμπως να κάνεις τρύπες μέσα στ' άδειο και τηράς απ' τις τρύπες.

Α, τι 'δαν τα τυφλά μας μάτια, τα μεγάλα, τ' ασκέπαστα

- χαλάλι και το βούλιαγμα, χαλάλι και το πνίξιμο -

θάμα και θάμασμα - εκατό βολές χαλάλι.

Γιάννης Ρίτσος

Τειρεσίας

Εκδόσεις: Κέδρος

Η γέφυρα (απόσπασμα)

Εἶναι μιὰ ὡραία περιπλάνηση, σχεδὸν μιὰ δραπέτευση -
δὲν ξέρω ἀπὸ ποῦ καὶ γιὰ ποῦ, - μιὰ μυστικὴ δραπέτευση ποὺ δίνει
μιὰ μυστικότητα στὴν κάθε κίνησή μας, στὸν ἴσκιο μας πάνω στὸν τοῖχο,
στὶς ἀπίθανες σχέσεις τῶν δακτύλων μας, στὸν ἦχο τῶν βημάτων
μας - μία ἐξαίσια αἴσθηση
παρανομίας πρὸς ὅλα, σὰν τοῦ μοιχοῦ, τοῦ κλέφτη, τοῦ φονιά,
του ἀρσενοκοίτη ἢ τοῦ λαθρεπιβάτη,
κ᾿ ἡ αἴσθηση τῆς παρανομίας αὐτῆς σου ἐπιβάλλει
μίαν ἄγρυπνη προσοχὴ γιὰ ν᾿ ἀποφύγεις τὴ σύλληψη,
ἐνῶ ἡ προσοχή σου αὐτὴ συλλαμβάνει
τὸ νόημα μιᾶς ἀρχικῆς ἐνοχῆς, συλλαμβάνει
τὶς πιὸ ἀδιόρατες ἐκφράσεις τῆς σιωπῆς· μὰ τότε πάλι
νιώθεις πῶς ἔτσι παραβιάζεις μ᾿ ἀντικλείδι ἕνα μεγάλο, ξένο
σκοτεινό χρηματοκιβώτιο
ὕστερα ἀπὸ σκάλες πολλὲς καὶ μεγάλους πλακόστρωτους διαδρόμους
ποῦ κάνουν ν᾿ ἀντηχοῦν ἀπεριόριστα οἱ κλειδώσεις σου,
κ᾿ ἕνα καχύποπτο φεγγάρι μπαίνει ἀπὸ φεγγίτες καγκελόφραχτους
μεγάλο, κίτρινο, προδοτικό, φέρνοντάς σε ἀντιμέτωπο
μὲ τὴν ἴδια πελώρια σκιά σου ποὺ κρατάει
μεγεθυσμένες τὶς σκιὲς τῶν κλειδιῶν, ποὺ ἐσὺ κρατᾶς, σὰ νἆναι κιόλας
τὰ κάγκελα τῆς φυλακῆς ποὺ θὰ σὲ κλείσει ἰσόβια· ὥσπου τέλος ἀνακαλύπτεις πὼς αὐτὸ τὸ χρηματοκιβώτιο

εἶναι δικό σου, ὁλότελα δικό σου
καὶ μπορεῖς νὰ τ᾿ ἀνοίξεις ἐλεύθερα
καὶ μπορεῖς νὰ χαρίσεις ὅσα θέλεις στοὺς φίλους σου
καὶ μπορεῖς νὰ σκορπίσεις ὅσα θέλεις στὸν ἄνεμο
μὲ κείνη τὴ χαρὰ ποὺ δίνει τὸ ἀνεξάντλητο
μὲ κείνη τὴ χειρονομία μιᾶς ἄσκοπης λεβεντιᾶς κι᾿ ἀσωτείας
ποὺ εἶναι, ἴσως, ἡ μόνη ἀληθινὴ σκοπιμότητα.

Μὰ τότε νιώθεις ὁ ἴδιος, πόσο ἡ κίνηση αὐτὴ θὰ φαίνεται ὕποπτη
μὲς στὸ σκοτάδι τὸ καρφωμένο ἀπ᾿ τ᾿ ἄστρα, μὲ τὸ μετάλλινο ἦχο
των κλειδιῶν,
σὰ χτύπημα σπαθιῶν, ψηλὰ στὸν ἀέρα, ἀόρατων μονομάχων ἢ ἱππέων,
μ᾿ αὐτὸ τὸ σκοτεινό, πελώριο στόμιο τοῦ χρηματοκιβώτιου
ποῦ χάσκει ἀνοιχτὸ μὲς στὴ νύχτα ἐνῶ στὸ βάθος τοῦ ἀστράφτουν
σωροὶ τὰ νομίσματα περίεργων ἐποχῶν καὶ τόπων,
ράβδοι χρυσοῦ σὰ μεγάλα καρφιὰ γιὰ μία σταύρωση· στοῖβες
χαρτονομίσματα
σὰ μυστικὰ τραπουλόχαρτα τῆς Μοίρας. Κι᾿ ὅσοι
δέχτηκαν μία στιγμὴ τὴν προσφορά σου, μόλις στρίψεις τὸ κεφάλι σου
δοκιμάζουν στὴν πέτρα τὰ νομίσματα, μὰ ἐκεῖνα δὲν ἀφήνουν ἦχο,
προσπαθοῦν ν᾿ ἀποκρυπτογραφήσουν στὰ χαρτονομίσματα
τοὺς ἀριθμοὺς καὶ τὶς σφραγίδες, μ᾿ αὐτὰ δὲ διακρίνονται στὸ
καταπληχτικό σκοτάδι,
καὶ τὰ πετοῦν ξανὰ μπροστὰ στὰ πόδια σου καὶ φεύγουν.

Καὶ μένεις μόνος μ᾿ ὅλο σου τὸν πλοῦτο ποδοπατημένο,
μόνος μπρὸς στὸ μαγνητικὸ ἀνοιγμένο στόμιο τοῦ ἀδειανοῦ πιὰ
χρηματοκιβώτιου,
μόνος μπρὸς στὴν ἀκάλυπτη τρύπα τοῦ χάους,
μὲ τόνα χέρι σου μισοσηκωμένο
σὲ μισοτελειωμένη στάση θεατρικῆς γενναιοδωρίας,
σὰν ἄγαλμα ἥρωα ποὺ ὁ ἡρωισμός του
ἀποδείχτηκε ἀπατηλὸς μετὰ θάνατον - ἢ σὰν ἀτέλειωτη προσπάθεια
νὰ γίνεις ἄγαλμα γιὰ νὰ μὴ σωριαστεῖς στὸ χῶμα - ἕνα ἄγαλμα
ποῦ τείνει μάταια σὰν τσαμπὶ σταφύλι τ᾿ ἀναπόδεκτα κλειδιὰ ἑνὸς
παραδείσου.

Γιάννης Ρίτσος

Η γέφυρα

Εκδόσεις: Κέδρος

Άρια

Είναι οι καμέλιες πλαστικές

Κι ας παριστάνουν τις σπάνιες

Κι οι ορτανσίες από φτηνό τσίτι

Κι ας φαντάζουν καπέλα ιπποδρομίου.

Τα ρόδα είναι συνήθως από πανί

Οι μενεξέδες από τριμμένο μετάξι

Οι πανσέδες, βεβαίως από βελούδο

Αλλά οι μαργαρίτες είναι από ψάθα κι άσπρα φτερά

Μυρίζουν καπέλο Τραβιάτας

Χαίρονται να τρέμουν φρεσκοντυμένες

Στο πικνίκ του παρτεριού

Κάτω απ' το λίθινο προϊστορικό σπίτι.

Όταν κάποιος ανοίγει ένα ρόδι

Θυμάται την καρατόμηση της Άννας Μπολένας

Όταν κάποιος δαγκώνει ένα κεράσι

Ξεχνά ότι σταυρώθηκε.

Πάντως απόψε ο κήπος σκηνογραφεί

Την Κάρμεν ντυμένος εμπριμέ

Με τσιγγάνικα οπωροφόρα και τυχαίους συνδυασμούς

τονικής ακαλαισθησίας

Και αναιδή ζωντάνια - πταίσμα κακογουστιάς

Που παίρνει άφεση απ' την τέχνη λόγω αυθεντικότητας -

Ζεματάνε λιθόστρωτα ονείρωξης

Ενώ ακούγεται ο Θεός ηλεκτρικό πριόνι

Να κόβει και να κόβει

Ήχος ορθής σοφίας μέσα σε λάθος ιμπρεσιονιστικό

Ήχος παρέμβασης τεμαχισμού στυγνού

Σε όργιο σπινθήρων διαβολικού χρωστήρα

Κι ορχήστρας αμαρτημάτων. Σφαγές παράφωνης δροσιάς.

Όταν κάποιος κοιτάζει ένα κρίνο

Θυμάται ότι κάποτε ίσως υπήρξε η Νόρμα

Όταν κάποιος μυρίζει μανόλια

Ξεχνά πως κιόλας πέθανε.

Πάντα τα περιβόλια βγάζουν μια πανδαισία υψίφωνη

Και τα σκηνικά τους αλλάζουν καταπώς πάει ο άνεμος

Ανάλογα με το μελόδραμα των μετεωρολόγων

Τα νυχτολούλουδα μουρμουρίζουν κασσιανές ψαλμωδίες

Νευρασθένειες φθόνου στ' ονειρόχρωμα φυλακής

Πυκνόφυτου κολαστηρίου. Κι οι πασχαλιές λένε τραγούδια

Χορωδιακά με σταυρουδάκια φωνών κοντράλτο.

Στρατής Πασχάλης

Εποχή Παραδείσου

Εκδόσεις: Γαβριηλίδης

Υψώματα του Μάτσου Πίτσου

Πέτρα στην πέτρα, που ήταν ο άνθρωπος

Αγέρα στον αγέρα, που ήταν ο άνθρωπος

Χρόνο στον χρόνο, που ήταν ο άνθρωπος

Μήπως ήσουν κι εσύ το σπασμένο κομμάτι

τ' ανολοκλήρωτου ανθρώπου, ο κούφιος αητός

που απ' τους δρόμους του σήμερα, απ' τα χνάρια,

απ' τα φύλλα του νεκρού φθινοπώρου,

πάει σπαταλώντας την ψυχή μέχρι τον τάφο;

Το φτωχό χέρι, το πόδι, η χαμοζωή

Οι μέρες απ' αναλυτό μέσα σου

φως, σαν τη βροχή

πάνου στις σημαιούλες της γιορτής,

που έφερναν ανθόφυλλο στ' ανθόφυλλο τη μουντή τροφή τους

στ' άδειο στόμα;

Πείνα, κοράλλι τ' ανθρώπου,

πείνα, απόκρυφο φύτρο, ρίζα των ξυλοκόπων,

πείνα, η γραμμή του γκρεμού σου τάχ' ανεβαίνει

μέχρι εκείνους τους αψηλούς χάρβαλους πύργους

Σ' αναρωτώ, αλάτι των δρόμων,

δείξε μου το κουτάλι, άσε με, αρχιτεκτονική,

να τρίψω μ' ένα μικρό λεπίδι τα στημόνια της πέτρας,

ν' ανέβω όλα τα σκαλιά του αγέρα ως το κενό

ν' αποξέσω τα σπλάχνα μέχρι ν' αγγίξω τον άνθρωπο.

Μάτσου Πίτσου, στοίβαξες

πέτρα στην πέτρα, και στα θεμέλια, ράκος

Κάρβουνο στο κάρβουνο, και στο βάθος το δάκρυ,

Φωτιά στο μάλαμα, και μέσα του, τρεμουλιαστό τ' άλικο

στάλαγμα του αίματος

Δω μου πίσω τον σκλάβο που έθαψες.

Ξέθαψε απ' τα χώματα το ξερό ψωμί

του δύστυχου, δείξε μου του δούλου

τα φορέματα και το παράθυρό του

Πε μου πως κοιμόταν όσο ζούσε.

Πε μου αν ο ύπνος του ήταν

ρόγχος, μισάνοιχτος, σαν ένας μαύρος λάκκος

φταγμένος απ' την κούραση πάνω στο τείχος.

Το τείχος, το τείχος. Πε μου, αν απάνω στον ύπνο του

βάραιναν όλες οι πέτρινες στρώσεις, κι αν έπεσε κάτωθέ τους

σαν κάτου απ' ένα φεγγάρι, αντάμα με τ' όνειρο.

Αρχαία Αμερική, νύφη βυθισμένη

μήπως τάχα τα δάκτυλά σου

βγαίνοντας μεσ' απ' αυτήν τη ζούγκλα ως των θεών το χαώδες ύψος,

κάτου απ' τα γαμήλια λάβαρα τα λαμπρά και τιμημένα,

σμίγοντας τη βροντή των τυμπάνων και τις λόγχες,

κι ακόμα, κι ακόμα τα δάκτυλά σου,

εκείνα που τ΄άυλο ρόδο κι η γραμμή της παγωνιάς, εκείνα

που ο ματωμένος κόρφος του νέου σπαρτού έφεραν

μέχρι το υφάδι της λαμπρής ύλης, μέχρι τις τραχιές κουφάλες

κι ακόμα, κι ακόμα, Αμερική θαμμένη, έκρυβες σ' εκείνο το πιο βαθύ,

στο πικράντερο, σαν έναν αητό, την πείνα;

Pablo Neruda

Υψώματα του

Μάτσου Πίτσου

Μετάφραση: Νίκος Χρυσόπουλος

Εκδόσεις: Παρασκήνιο

Κάποτε οι γυναίκες

Κάποτε μεσ' απ' το σύννεφο βγαίνει ένα πουλί

περνάει πάνω από τα σπίτια και κατεβαίνει στην πόλη

άλλοτε χρόνια έμεινε φυλακισμένο μεσ' στο φεγγάρι

γι' αυτό κι είναι πολύ πικραμένο πολύ λαμπερό

μ' ένα μεγάλο μονάχα όμορφο γυναικείο μάτι

Μεσ' απ' το σύννεφο κατεβαίνει μεσ' στη βροχή

περνάει σα φάντασμα πάνω απ' τα σπίτια

στους δρόμους το κράζουν πουλί πουλί της βροχής

δε στέκεται πουθενά γιατί αν σταθεί

χιλιάδες σκορπισμένα δάχτυλα το δείχνουν

γιατί είν' ένα πουλί σκληρό που βάφτηκε μ' αίμα

π' αγριεμένο στην πόλη κατεβαίνει με τη βροχή

κι ένα πανέμορφο έχει γυναικείο μάτι

Γι αυτό κι οι γυναίκες ταράζονται μόλις το δουν

άλλες όμως το κρύβουν μεσ' στους καθρέφτες τους

άλλες το κρύβουν σε βαθιά συρτάρια

κι άλλες βαθιά μεσ' στο σώμα τους

έτσι δε φαίνεται

δεν το βλέπουν οι άντρες που τις χαϊδεύουν το βράδυ

ούτε το πρωί σα ντύνονται μπροστά στον καθρέφτη

δεν το βλέπουν

γιατί είναι ένα πουλί πολύ πικρό πολύ λαμπερό πολύ φοβισμένο

Μίλτος Σαχτούρης

Ποιήματα (1945 - 1971)

Εκδόσεις: Κέδρος

Mottetti

III

Δροσιά πάνω στα τζάμια, πάντα

μαζί και πάντα χώρια

οι άρρωστοι, και στα τραπέζια πάνω

οι ατέλειωτοι διάλογοι στα χαρτιά.

Ήταν η εξορία σου. Σκέφτομαι

και τη δικιά μου, το πρωί

σαν άκουσα να σκάει στα βράχια

η βόμβα μπαλαρίνα.

Και κρατήσανε πολύ τα νυχτερινά παιχνίδια των βεγγαλικών: σαν σε γιορτή.

Γλίστρησε μια σκληρή φτερούγα, και σου άγγιξε τα χέρια

αλλά μάταια: το χαρτί σου δεν είναι αυτό.

Ευγένιος Μοντάλε

Mottetti

20 Ερωτικά Ποιήματα

Μετάφραση: Γιάννης Παππάς

Εκδόσεις: Οδός Πανός

Δεν υπάρχει αγάπη ευτυχισμένη

Τίποτα δε χαρίστηκε στον άνθρωπο ποτέ. Μηδέ η δύναμή του,

Μηδέ αδυναμία, μηδέ καρδιά. Κι όταν νομίζει πως

Τα χέρι’ ανοίγει, ο ίσκιος του είναι σωστός σταυρός

Και μνέσκει μες στη χούφτα του της ευτυχίας του η σποδός

Είναι μια προδοσία φριχτή κι αλλόκοτ’ η ζωή του.